ကမၻာ့စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္း ႏွင့္ အာရွတုိက္ အေၿခအေန

တရုတ္ႏုိင္ငံ (သုိ႔) နဂါးတုိင္းၿပည္ မွ အလုပ္အကုိင္ ရွာေဖြေနသူမ်ား
ကြမ္တုန္ၿပည္နယ္ ( Guangdong Province) မွာတင္ သန္း ၂၀ အလုပ္အကုိင္ဆုံးရွဳံးခဲ့
ထုိင္း ႏုိင္ငံ မွာ အလုပ္သမား၂ သန္း အလုပ္အကုိင္ဆုံးရွဳံး မည္

-ၿမတ္စုိး-

ဒီအပတ္မွာ ကမၻာ႔ စီးပြားေရး ဆုတ္ယုတ္ က်ဆင္းမႈ ( Economic Recession)၊ ကမၻာ့ စီးပြားေရး ပ်က္ကပ္ၾကီး (Economic Depression) ေတြဟာ အာရွတုိက္ ႏုိင္ငံေတြကုိ ဘယ္လုိ အက်ိဳးသက္ေရာက္ေနသလဲ ဆုိတာ ေတြ နဲ႔ ပက္သက္ၿပီး အခ်က္အလက္ေတြ စုေစာင္းထားသမွ်၊ ဖတ္ရွဳ႕ ေလ့လာထားသမွ် ကုိ တင္ၿပေဆြးေႏြးသြား ပါမယ္။

ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၉ ရက္ေန႔ က အၿပည္ၿပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ILO) ၏ ခန္႔မွန္းတြက္ဆခ်က္အရ အာရွတုိက္မွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အတြင္း အလုပ္သမားဦးေရ စုစုေပါင္း ၇ သန္းမွ ၂၂ သန္းထိ အလုပ္အကုိင္ေတြ ဆုံးရွဳံးၿပီး အလုပ္လက္မဲ့ ၿဖစ္ၾကလိမ့္ မယ္လုိ႔ ထုတ္ၿပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိ အလုပ္သမားေတြ အလုပ္လက္မဲ့ ၿဖစ္ၿခင္းေၾကာင့္ မၿငိမ္မသက္မႈေတြ၊ ဆႏၵၿပမႈေတြ ၿဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္း သတိေပး ထားခဲ့တယ္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္ႏုိင္ငံ ကြမ္တုန္ၿပည္နယ္( Guangdong Province) တစ္ေနရာ တည္းမွာတင္ အလုပ္သမား စုစုေပါင္း သန္း၂၀ အလုပ္အကုိင္ ဆုံးရွဳံး ခဲ့ေၾကာင္း ထုတ္ၿပန္ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ၿပထားပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အတြင္း အလုပ္သမားစုစုေပါင္း သန္း ၅၀ ထိ အလုပ္အကုိင္ဆုံးရွဳံးမွာ ၿဖစ္ၿပီး၊ ဒီလုိခန္႔မွန္း တြက္ဆထားတဲ့ ကိန္းဂဏန္းအရ အာရွတုိက္မွာ စုစုေပါင္း ၉၇ သန္း မွ ၁၁၃ သန္း ထိ အလုပ္အကုိင္ မရွိပဲ ၿဖစ္ေနၾကလိမ့္မယ္ လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

ကမၻာ့စီးပြားေရး ကပ္ဆုိးေၾကာင့္ အာရွတုိက္ရွိ အစုိးရမ်ားအေနၿဖင့္ အလုပ္အကုိင္ ဆုံးရွဳံးၾကမည့္ သူတုိ႔ ၿပည္သူေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈ နဲ႔ စီးပြားေရးၿပန္လည္နလံထူလာေအာင္ က်ားကန္ ေပးမည့္ အေရးေပၚအစီအစဥ္ေတြကုိ အၿမန္ဆုံး ၿပင္ဆင္ထားသင့္တယ္လုိ႔ အၿပည္ၿပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမား အဖြဲ႔ ( ILO) ၏ အာရွတုိက္ဆုိင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဆာခ်ီကုိ ရာမာမုိတုိ က (Sachiko Yamamto) သက္ဆုိင္ရာ အစုိးရေတြဆီကုိ သတိေပးအေၾကာင္းၾကားထားပါတယ္။

ယခုအခါ အာရွတုိက္မွာရွိတဲ့ မေလးရွား၊ ေတာင္ကုိရီးယား၊ ထုိင္း ႏုိင္ငံေတြမွာ ႏုိင္ငံၿခားသားေတြ အလုပ္ လာေရာက္လုပ္ကုိင္ခြင့္ ကုိ ရပ္ဆုိင္းထားခဲ့ၾကၿပီး၊ အၿခားႏုိင္ငံေတြလည္း ဒီႏုိင္ငံေတြလုိ ၿပဳလုပ္လာႏုိင္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေၿပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တုိ႔ ၿမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ အိမ္နီးနားခ်င္း ႏုိင္ငံေတြမွာ ကမၻာ့စီးပြားေရး ကပ္ဆုိးၾကီး အေပၚ ဘယ္လုိၿပင္ဆင္မႈေတြ ၿပဳလုပ္ ေနၾကသလဲ၊ ဘယ္လုိရင္ဆုိင္ေနၾကရသလဲ ဆုိတာေတြပါပဲ။

ႏုိင္ငံၿခားသား ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းမွာ ကမၻာမွာ ထိပ္တန္းအဆင့္ က ေနရာယူထားၿပီး၊ ခရီးသြားလာေရး လုပ္ငန္း ကေန ႏုိင္ငံၿခား၀င္ေငြ အမ်ားဆုံးရရွိ ေနတဲ့ ထုိင္းႏုိင္ငံ မွာေတာ့ သူတုိ႔ ရင္ဆုိင္ခဲ့ၾကရတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အေၿခအေန ႏွင့္ ကမၻာ့ စီးပြားေရး ကယက္ေတြေၾကာင့္၊ ၂၀၀၈ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံၿခားသား ၁၃.၅ သန္းသာ လာေရာက္လည္ပတ္ ခဲ့တယ္လုိ႔ ထုိင္းအစုိးရက ထုတ္ၿပန္ေၾကညာခဲ့တယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မွာ လာေရာက္ လည္ပတ္ ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံၿခားသား ဦးေရဟာ ၁၄.၅ သန္းရွိခဲ့တာေၾကာင့္ ယခင္ႏွစ္ကထက္ စာရင္ လာေရာက္လည္ပတ္မႈ သိသိသာသာ ေလွ်ာ့က်သြားခဲ့ၿပီး၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ လာေရာက္လည္ပတ္ ၾကမည့္ ႏုိင္ငံၿခားသားဦးေရဟာ ၆ သန္း မွ ၇ သန္း ထိေတာ့သာ ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ ခန္းမွန္းတြက္ဆေနၾကတယ္။ ဒီလုိ ႏုိင္ငံၿခားသား လာေရာက္လည္ပတ္မႈ ေလွ်ာ့က်မႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ၊ ႏုိင္ငံၿခားသား ခရီးသြားလာေရး လုပ္ငန္း ကုိ မွီခုိေနတဲ့ အလုပ္သမား ၁ သန္း ေက်ာ္ အလုပ္အကုိင္ဆုံးရွဳံးေနၿပီး၊ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ စုစုေပါင္း အလုပ္သမား ၂ သန္း ေက်ာ္ အလုပ္အကုိင္ဆုံးရွဳံးသြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ထုိင္းအစုိးရက သတိေပးေၾကညာခဲ့တယ္။

ကမၻာ့စီးပြားေရး အေၿခအေန ကုိ လက္ရွိကုိင္တြယ္ေၿဖရွင္းေနၾကတဲ့ စီးပြားေရး အင္အားၾကီးႏုိင္ငံမ်ား၏ အစုိးရ မ်ားရဲ႕ ဘ႑ာေရး၊ စီးပြားေရး ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူေတြ ကေတာ့ ယခုရင္ဆုိင္ေနၾကရတဲ့ ကမၻာ႔ စီးပြားေရး ဆုတ္ယုတ္ က်ဆင္းမႈ (Economic Recession) ဟာ U (သုိ႔) V အညႊန္းၿပ ပုံစံကဲ့သုိ႔ အခ်ိန္တုိတုိ က်ဆင္းဘုိ႔ အၿဖစ္သာ ေမွ်ာ္လင့္ ေနၾကေသာ္လည္း၊ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ကြ်မ္းက်င္သူပညာရွင္မ်ား အၾကား မွာေတာ့ L အညႊန္းၿပ ပုံစံ ကဲ့သုိ႔ အခ်ိန္ၾကာရွည္စြာ ရွိေနလိမ့္အုန္းမယ္လုိ႔ တြက္ဆ ေဟာကိန္းထုတ္ေနၾကတယ္။ တကယ္လုိ႔ သာ L အညႊန္းၿပ ပုံစံ ကဲ့သုိ႔ အခ်ိန္ၾကာရွည္စြာရွိေနလိမ့္အုန္းမယ္ ဆုိရင္ ယခုရင္ဆုိင္ ေနၾကရတဲ့ ကမၻာ႔ စီးပြားေရး ဆုတ္ယုတ္ က်ဆင္းမႈ ( Economic Recession) ဟာ ၃၆ လ ေလာက္ၾကာေအာင္ တည္ရွိေနပါလိမ့္မယ္။ U (သုိ႔) V (သုိ႔) L ၿဖစ္ေပၚတည္ရွိမႈဟာ သက္ဆုိင္ရာ အစုိးရမ်ားရဲ႕ စီးပြားေရးက်ားကန္မႈ အင္အားေပၚမွာသာ မႈတည္ပါတယ္လုိ႔ စီးပြားေရး ကြ်မ္းက်င္သူ ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ထားၾကပါတယ္။

Ref:
AsiaNews.it: ILO forecasts loss of between 7 and 22 million Asian jobs in 2009
Global Travel Industry News: One million tourism employees face job loss
Market Watch: 2008's legacy may be a loss of 2 million-plus jobs


Rest of your post