Wednesday, 14 July 2010

လူနဲ ့တိရိစၦာန္ၾကား နိမ့္နိမ့္လာတဲ့ ျခံစည္းရိုးမ်ား





လူနဲ ့တိရိစၦာန္ ျခားနားသြားေစတဲ့အခ်က္ကေတာ့ လူသားဟာ ကရိယာ  ( tools ) ေတြ ကိုစတင္သံုးစြဲလိုက္ရာက စတယ္လုိ ့ မႏုပေဗဒပညာရွင္ေတြယူဆၾကတယ္။ ဒီအခ်ိန္က 
 စျပီး လူနဲ ့တိရစၦာန္ ကမၻာေျမေပၚမွာ ခြဲျခားသတ္မွတ္ မႈ စတင္လာပါေတာ့တယ္။
ကရိယာဆိုတာကေတာ့ ေက်ာက္ပုဆိန္၊ မီး၊ အိုးခြက္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့နစ္သန္းေပါင္း ႏွစ္သန္းခြဲ ေလာက္က အီသီးယိုးပီးယား နိင္ငံမွာ စတင္ေတြ ့ရိွခဲ့တဲ့ Oldowan Stone Tools လို ့အမည္ေပးထားတဲ့ ေက်ာက္တံုးကရိယာ ဟာ လူသားရဲ ့ ပထမဆံုးေသာ ကရိယာ ( ၀ါ) နည္းပညာ လို ့ေျပာနိင္ပါတယ္။  ဒါေပမဲ ့ အသစ္ထပ္မံေတြ ့ရိွလာတဲ့အခ်က္ေတြ ဒီသီအိုရီဟာ မွန္ကန္ ေသးရဲ ့လားဆိုတာဟာ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္လာတယ္။ ဘာျဖစ္လို ့လည္းဆိုေတာ့ တိရစၦာန္ေတြလည္း ကရိယာကို အဆင္ေျပသလို သံုးစြဲလာလို ့ျဖစ္တယ္။

 ဥပမာ  ၀ါရွင္တန္ ဒီစီ တိရိစၦာန္ ရံုက လူ၀ံတေကာင္ ဟာ တျပစ္စည္းတံေလးကိုခ်ိဳးျပီး ျခေတာင္ဘို ့က ျခေတြကို ထြင္စားလာတယ္။  ဂ်ပန္နိင္ငံက လမ္းသရဲ က်ီးကန္းတေကာင္ကလည္း ကရိယာကို က်ြမ္းက်ြမ္းက်င္က်င္သံုးတတ္သူလုိ ့ မွတ္တမ္းတင္ခံေနရတယ္။ သူက ပင္လယ္ကမ္းစပ္က ခရုေတြကို ကားလမ္းမေပၚ ျပစ္ခ်ထားတယ္။ ကားက်ိတ္ျပီးသား ခရံု ကိုေကာက္စားျခင္းျဖင့္ -

 တစ္- လုပ္အား( Labor)  စိုက္ထုတ္ရတာသက္သာတယ္။
ႏွစ္-အခ်ိန္ ကုန္သက္သာတယ္ (  Saving Time)  ။
သံုး-  ေစ်းကြက္မွာ ျပိဳင္ဖက္ ( Competitors) ေတြ နည္းလာတယ္ ဆိုတာ သိလာပံုရတယ္။

သူလုိပဲ နယူးေယာက္ျမိဳ ့ ဗဟိုပန္းျခံ (  Central Park)  က က်ီးကန္းကလည္း မီးျခစ္ဆံေလာက္ရိွတဲ့သစ္ကိုင္းက်ိဳးေလးကိုသြားေလရာေဆာင္ထားတယ္။ သစ္ေခါက္ၾကားက ပိုးေကာင္ ကို ဒီသစ္ကိုင္းက်ိဳးေလးနဲ ့ကေလာ္ျပီး ေနလည့္စာ ေရာညစာကိုပါ မိွန္ေရယွက္ရည္သံုးစြဲေနပါတယ္။ ဒီ နည္းပညာကို သူသံုးစြဲတတ္လာတာေၾကာင့္သူဟာ တျခားက်ီးကန္းေတြလို ၀မ္းတလံုးကို ႏွဖူးကေခ်ြး ေျခမ က်ေအာင္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္စရာမလို ေတာ့ပါဘူး။ သစ္ကိုင္းက်ိဳးေလး ( နည္းပညာ) ကိုအသံုးျပဳျခင္ေၾကာင့္ သူရလာတဲ့အက်ိဳးေက်း ဇူးကို သူသိေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္က်ီးကန္းမွ စိတ္မကူးမယဥ္နိင္တဲ့ အရသာရိွလွတဲ့ သစ္ေခါက္ၾကားက သစ္ေမာင္းပိုးကိုလည္းသုူစားသံုးခဲ့ျပီးျပီ။ သစ္ပင္ခြစံုၾကားမွာ ပုန္းေအာင္းေနတယ္ နွက်ီေကာင္ရဲ ့အေကာင္ေပါက္စေတြကိုလည္း ထိုးကေလာ္ ျပီး သိကၡရိွရိွ သံုးေဆာင္ျပီျပီ။


  ဒါေပမဲ ့ ဟိုနိလူလူ တိရိစၦာန္ရံုက  ေမ်ာက္၀ံေလးတေကာင္က သူတို ့ထက္ပို ျပီး စံခ်ိန္ခ်ိဳးလုိက္ပါတယ္။ သူရဲ ့ၾကံဆခ်က္ကေတာ့ အႏၱရယ္ (  Risk)  အနည္းငယ္ရိွတာကလြဲလို ့  တီထြင္မႈ ရိွတာေတြ ့ရတယ္။

ဒါကေတာ့   သူဟာ ကရိယာ(  Toll)  ကိုသံုးစြဲတတ္ရံုမက ေသြးသားဆႏၵလိုအပ္ခ်က္ ( Physical Need in Emotional Crisis ) ကို သူ ေျဖရွင္းတတ္ေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာရရင္ေတာ့
ျပသာနာကို ေျဖရွင္းနည္း  ( Problem Solving )  ကိုပါသူ စဥ္းစားတတ္လာလို ့ျဖစ္ပါတယ္။ ဗြီဒီယိုမွာ
အရြယ္ေရာက္ ေမ်က္၀ံငယ္ဟာ ဖါးတေကာင္ကို ဖမ္းျပီး လိင္ေျဖေဖ်ာက္ဖို ့ ၾကိဳးစားေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
 ခ်ီကာဂိုတကၠသိုလ္က မႏုသာေဗဒပညာရွင္ ပေရာဖက္ဆာ ရန္ဒဲလ္ ဆူမန္ (Randall Susman) က သူရဲ ့ ဘြဲ ့လြန္ စာတန္း  '' the comparative and functional anatomy of apes and humans and the evolution of early hominids in Africa '' မွာ လူနဲ ့ ခ်င္ပန္ဆီၾကားမွာ လူသား က သာလြန္သြားတဲ့အဓိက အခ်က္ကေတာ့ လက္မ ( Thumb) ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို ့ဆိုတယ္။ လူသားရဲ ့လက္မ က ခ်င္ပန္ဇီထက္ အရာ၀ထုတ္ေတြကို ဆုတ္ကိုင္တဲ ့ေနရာမွာ ပိုေကာင္းတာကေန စျပီ လူသား က ငါကြလို ့ ဒီကမၻာေျမမွာ လက္မ  တေထာင္ေထာင္ ျဖစ္ လာနိင္တာပါ။

တကယ္က လူေရာ ခ်င္ပန္စီ မ်ိဳးႏြယ္ ႏွစ္ ခုစလံုးဟာ ေဆြၾကီး မ်ိဳးၾကီးေတြပါ။ ႏွစ္ေကာင္စလံုးက ဟိုခ်ိန္ကထည္းက ကရိယာ (၀ါ) နည္းပညာကို စိတ္၀င္စားသူေတြလုိက္စားသုူေတြလုိ ့ ေျပာနိင္ပါတယ္။

ဘာမဟုတ္တဲ ့ လက္မ ေလးတခု ျခားနားမႈ ေသးေသးေလး က မ်ိဳးႏြယ္နစ္ခုရဲ ့အဆင္အတန္း အၾကီးအက်ယ္ ကြာျခားသြားမႈ ကို   ခုခ်ိန္မွာ ၀မ္းနည္းစရာ အျဖစ္ ေတြ ့ေနရပါျပီ။ ခ်င္ပန္ဇီဖက္က ၾကည့္ရင္ခံစား မယ္ဆိုခံစားခ်က္ျဖစ္နိင္ပါတယ္။  တခ်ိန္ က ကိုင္းတကိုင္းထဲမွာ သူတို ့ အတူ ထိုင္ျပီး ဖြင့္ျဖိဳးလွတဲ့ ခ်င္ပန္ဇီ သို ့မဟုတ္ လူမရဲ ့ တင္သားေတြကို အားပါးတရ ၾကည့္ရူခဲ့ၾကသူေတြမဟုတ္ပါလား။
ဒီတုန္းက သူတို ့နစ္ေကာင္ၾကားမွာ ဘာျခံစည္းရိုးမွ မရိွဘူး ။ ( တကယ္တန္းေျပာရရင္ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားစု
နဲ ့ကုန္လုပ္ဆက္ဆံေရးအခ်ိဳးဟာ  မဟာသုမုဒရာေရလိႈင္းလို  စည္းခ်က္ညီေနတယ္။ ရလဒ္က ျငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ က်ယ္ျပန္ ့ျပီး ခိုင္မာတယ္္။ )

ခုေတာ့ လူသားဟာ  သူဖါသာ သူ ျခံစည္းရိုး  ( ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရးေတြ) ကိုခတ္လိုက္တယ္။ ျပီးေတာ့သစ္ပင္ေပၚကခ်င္ပန္ဇီကိုၾကည့္တယ္။ေလ့လာတယ္။ အရူးလို တေယာက္ထဲစကားေျပာ ျပီး ရီလိုက္ေသးရဲ ့။  ေသခ်ာတာေပါ့- ခ်င္ပန္ဇီကလည္း ျခံစည္းရိုးခတ္ေနတဲ့သူ ့အေပါင္းသင္းေဟာင္းအတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ။

သူက ေလာင္ခ်ိဳင့္ထဲမွာလား လူသားက ေလွာင္ခ်ိဳင့္ထဲမွာလား ။  သန္းနဲ ့ခ်ီတဲ့လူသား ေတြဟာ ျခံစည္းရိုးအျပိဳင္အဆိုင္ခတ္တဲ့ပြဲမွာ သန္းနဲ ့ခ်ီေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈမွာ ခ်င္ပန္ဇီဟာမ်က္ျမင္သက္ေသပါ။   တရိစၦာန္ေတြဖက္က ကရိယာေတြ မသံုးစဲြေတာ့ဘူးလို ့ ဘယ္ မႏုသာေဗဒပညာရွင္ကမွာ  မေဟာရဲ နိင္ေတာ့ဘူး။

ဒီမွာ က်ေနာ္တို ့ေကာက္ခ်က္ခ်နိင္တာ ႏွစ္ခုရိွပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့

၁- လူနဲ ့တိရိစၦာန္ ကြာျခားမႈ ဟာ တေန ့တျခား က်ဥ္းေျမာင္းလာေနျခင္း၊ တနည္း ျခံစည္းရိုးနိမ့္လာျခင္း၊  နိမ့္လာတာကို ၾကိဳဆိုဖို ့ပါပဲ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ တိရစၦာန္ေတြကိုေလွာင္ခ်ိဳင္ထဲက သြင္းတာကို ကန္ ့ကြက္ဖို ့လိုပါတယ္။

၂- ပိုလုိတာက က်ေနာ္တို ့ဘာသာက်ေနာ္တို ့ ခတ္ထားၾကတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ  ( Culture) နဲ ့ ဘာသာေရး  ( Religion ) ျခံစည္းရိုးေတြကို မဖ်က္ျပစ္ရင္ေတာင္ နိမ့္လိုက္ရေအာင္ ခင္ဗ်ားမ်က္နာကို ၾကည့္ျပီး က်ေနာ္ စကားေျပာခ်င္လို ့ပါ။ လူနဲ ့တရိစၦာန္ဟာ နိင္ငံေရး၊စစ္ေရး၊ စီးပြားေရးနဲ ့ နည္းပညာဖလွယ္ေရးမွာ မဟာမိတ္ျဖစ္လာေတာ့မယ္။ က်ေနာ္ခင္ဗ်ားကို  ခင္လို ့ၾကိဳတင္အသိေပးလုိက္တာပါ။


ေမတၱာမ်ားစြာျဖင့္ -


မိုးသီး


- က်ေနာ္လုိပဲ ဒီိလို ကိစၥေတြကို စိတ္၀င္စားတဲ့သူေတြရိွရင္  က်ေနာ္ဖတ္ထားတဲ့  ဂ်မာန္မနသေဗဒပညာရွင္ေတြ ရဲ ့ ခ်င္ပန္ဇီ နဲ ့ က်ီးကန္ းေတြ ရဲ ့ ျပသာနာမ်ားကိုေျဖရွင္းနည္း ( Problimg Solving Medhod ) ကိုသုေတသန ျပဳခ်က္ ေတြကိုဆက္ ေရးျခင္ပါတယ္။

4 comments :

Anonymous said...

ေစာက္ရူး..
မင္းက..တိရိဆၲန္ကို..မင္းလိုပဲထင္လာၿပီကိုး.
ဗုဒ’ဘာသာေသခ်ာမေလ့လာဘူးလား..မင္းတို ့က
ပညာေလးမေတာက္တေခါက္တတ္ရင္..အရမ္းဘ၀င္ျမင့္ၾကတာပဲကိုးကြ.
ဗုဒၶကေဟာခဲ့ပီးသား..တိရိတၧန္ဆိုတာ..အပယ္ေလးဘံုထဲက..သတၱ၀ါတစ္မ်ဳိးပဲ..
လူ႕ဘံုကသက္သက္ပဲ..လာလာမႏႈိင္းစမ္းပါနဲ႔..ဒါေပမဲ့..
အားနည္းတဲ့တိရိဆၱန္ေတြကိုသက္ညွာဖို႕လဲ..ဘာရားကေဟာခဲ့ၿပီးသား..
မဆံုးႏိုင္တဲ့သံသရာမွာ..မ်က္ေတာင္ေမႊးေလာက္ေလးသိတာကို
လူတတ္ႀကီးမလုပ္ၾကစမ္းပါနဲ႔..
လူဟာ..လူပဲ..တိရိဆၱန္ဟာတိရိဆၱန္ပဲ..
ဘယ္တံုးကမွမတူခဲ့သလို..ဘယ္ေတာ့မွလဲတူမွမဟုတ္တာ..
မင္းျမဲျမဲမွတ္ထား..

min said...

ဟစ္တလာကလည္း သူေတြးတာထင္တာလုပ္တာေတြ
အားလံုးနည္းနည္းကို မွန္တယ္လို႔ထင္မွာဘဲ.ဘင္လာဒင္၊ဦးေနဝင္း၊ဦးသန္းေရႊတို႔လည္းဒီလိုဘဲေနမွာ
ပါ။ကိုမိုးသီးေရ ခင္ဗ်ားလည္းထိုနည္းလည္းေကာင္းပါဘဲ
အမွန္တရားနဲ႔အျမန္ဆံုးနီးစပ္ပါေစဗ်ာ။

Anonymous said...

ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္း ေျပာတဲ ့ေကာင္က ဆဲတာနဲ ့စတယ္။ ယဥ္ေက်းမယ္ဆိုရင္ အရူးေလာက္ဆိုလည္းရပါတယ္။ တစ္ေယာက္ကေတာ ့ stupid လို ့ပဲေျပာသြားတယ္ ရွင္းတယ္ မိုက္တယ္

Anonymous said...

ုေၾသာ္ ကုိမိုးသီး ကုိမိုးသီး
ခင္ဗ်ာ မိန္းမလုပ္စာ ထိုင္စားၿပီး အိမ္မွာ ေအးေအးေဆးေဆးေလး ေနပါဗ်ာ။ ေလွ်ာက္ေလွ်ာက္ၿပီး ေရးမေနပါနဲ ့ ။ ခင္ဗ်ာေၾကာင့္ ဗမာျပည္က ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလည္း သိကၡာက်ေနပါဦးမယ္။ အေမရိကန္လုိႏိုင္ငံမွာေနၿပီးေတာ့ အသိအျမင္ေတြ ၾကြယ္၀ေနရမွာ အခုေတာ့ ကုိယ့္္ဆ၇ာ မိုးသီးက အေတြးအေခၚေတြ ေခါင္းပါးသြားပါလား။ ဒီမိုး။ ဒီေရ။ ဒီလူေတြနဲ ့ကေတာ့ ဗမာျပည္ႀကီးနဲ ့ ျပည္သူေတြကေတာ့ သနားစရာပါပဲဗ်ာ။