ယေန႔ၿမန္မာႏိုင္ငံအတြက္အေရးတၾကီးလိုအပ္ခ်က္မ်ား။

ယေန႔ၿမန္မာႏိုင္ငံအတြက္အေရးတၾကီးလိုအပ္ခ်က္မ်ား။

ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏အဓိကၿပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးရမည့္လုပ္ငန္းစဥ္ (၈)ရပ္ရွိသည္။

၁။ ၿပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး။

၂။ က်န္းမာေရး။

၃။ ပညာေရး။

၄။ လြတ္လပ္ေသာတရားေရးဌာန ေပၚေပါက္ေရး။

၅။ လက္ဝါးၾကီးအုပ္စီးပြါးေရးစံနစ္ကိုယွဥ္ၿပိဳင္ရန္အင္အားနည္းပါးသူမ်ားႏွင့္လုပ္ငန္းရွင္ေလးမ်ားကို     ကာကြယ္ေရး။

၆။ သတင္းမီဒီယာမ်ားလြတ္လပ္စြာထုတ္ေဝခြင့္၊ေရးသားခြင့္၊အသံလႊင့္ခြင့္၊ရိုက္ကူးခြင့္ရရွိေရး။

၇။ လြတ္လပ္ေသာလူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားဖြဲ႕စည္းခြင့္ရရွိေရး။

၈။ ဂုဏ္ၾကက္သေရရွိေသာအမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္အသြင္ၿပန္လည္ေၿပာင္းလဲႏိုင္ေရး။

တို႔ကိုအားေကာင္းလာေစ ရန္ၿပဳစုပ်ိဳး ေထာင္ေပးေရးၿဖစ္သည္။

၁။ ၿပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး။

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံတြင္ၿပည္တြင္းစစ္ၿဖစ္ေနပါကထိုႏိုင္ငံသည္မုခ်ၿပည္သူၿပည္သားမ်ား၏စားဝတ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးတို႔ထက္စစ္ႏိုင္ေရးကိုေဇာင္းေပးလုပ္ေနရသၿဖင့္တိုင္းၿပည္တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးတြင္လည္း ေကာင္း၊ လူမွဳ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးတြင္လည္းေကာင္းနိမ့္က်ေနမည္ၿဖစ္သည္။ ၿပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ကိုယ့္တိုင္း ရင္းသား အခ်င္း ခ်င္း သတ္ၿဖတ္မွဳ၊ စစ္နယ္ေၿမအတြင္းဥပေဒမဲ့ၾကမ္းၾကဳတ္မွဳမ်ား၊ ရက္စက္မွဳမ်ားမလြဲမေသြၿဖစ္လာ ခဲ့ရသည္။ ထိုမွတဆင့္တဦးကိုတဦးလူမ်ိဳးေရးအရမုန္းတီးမွဳ၊ အခဲမေၾကမွဳအာဃာမ်ားၾကီးမားလာၿပီး ဂ်ာေအးသူ႔အေမ ရိုက္သလိုမိမိတိုင္းရင္းသားတၿပည္တည္းသားအခ်င္းခ်င္းရန္သူၾကီးမ်ားသဖြယ္အေသအေၾကတိုက္ခိုက္ၾကရင္း ၿပည္တြင္းစစ္သံသရာမွရုန္းမထြက္ႏိုင္ဘဲၿဖစ္ရသည္။ ၿပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္တပ္မေတာ္အသုံးစားရိတ္ ၾကီး မား လာသၿဖင့္တိုင္းၿပည္အတြက္ဝန္ထုတ္ဝန္ပိုးပိလာသလိုတပ္သည္လည္းအင္အားၾကီးမားလာၿပီး၊ ၿပည္သူကိုကာ ကြယ္ရန္ဖြဲ႔စည္းထားသည့္တပ္ဘဝမွၿပည္သူကိုဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္သည့္တပ္ဘဝသို႔ေလွ်ာက်ေရာက္ရွိလာခဲ့ရသည္ဆိုကမမွားေခ်။ အင္အားၾကီးမားလာေသာတပ္ကိုစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ားကမိမိတို႔ကိုယ္က်ိဳးအၿမတ္အတြက္ခါးပိုက္ေဆာင္တပ္အ ၿဖစ္ေၿပာင္းလဲအသုံးခ်ကိုယ္က်ိဳး ရွာၿပီးသဘာဝအရင္းအၿမစ္မ်ားကိုလက္ညွိဳးထိုးေရာင္း ခ်ခဲ့ၾကသည့္အတြက္ သည့္ ၿပည္သူတို႔ ဆင္းရဲတြင္းမွမတက္ႏိုင္ခဲ့ေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ၿမန္မာနိုင္ငံတိုး တက္ ဖြံ႔ၿဖိဳး ေရးလုပ္ငန္းမ်ားမစခင္၊ ဆင္းရဲမွဳပေပ်ာက္ေရး မစခင္ ၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံၾကီးကိုဆင္းရဲတြင္းသို႔တြန္းပို႔ခဲ့သည့္ ၿပည္တြင္းစစ္ကိုအရင္ရပ္ဆိုင္း ေအာင္လုပ္ဘို႔လိုသည္။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္

(၁)။ ပထမအဆင့္တၿပည္လုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကိုရဲရဲဝံဝံ ေၾက ညာရဲဘို႔လိုသည္။

(၂)။ ဒုတိယဆင့္စားပြဲဝိုင္းတြင္ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးညွိႏွိဳင္းၾကဘို႔လိုသည္။

(၃)။ တတိယအဆင့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကိုအေၿခခံဥပေဒထဲတြင္ထည့္သြင္းအတည္ၿပဳဘို႔လိုသည္။

စားပြဲဝုိင္းေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကရာတြင္ပြင့္လင္းၿမင္သာမွဳ ရွိရမည့္အၿပင္ေစ့စပ္ညွိႏွိဳင္းေပးႏွိဳင္သည့္ ကုလသမဂၢႏွင့္၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားပါဝင္ႏိုင္လွ်င္ေကာင္းပါသည္။ ထို႔ၿပင္ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားေလးစား ယံုၾကည္ ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားပါဝင္ႏိုင္လွ်င္ေဆြးေႏြးစဥ္ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္တင္းမာမွဳမ်ားေပၚေပါက္လာခဲ့ပါကဝင္ေရာက္ ညွိဳႏွိဳင္းၿဖန္ေၿဖေပးၿခင္းၿဖင့္အားလုံးသေဘာတူညီခ်က္ကိုရယူႏိုင္လိမ့္မည္ ၿဖစ္သည္။

ထိုကဲ့သို႔မလုပ္ႏိုင္ပါကတပ္မေတာ္သည္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကိုအၿမစ္မၿဖတ္ႏိုင္သလို၊ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလဲႏိုင္ေအာင္မတိုက္ႏိုင္ဘဲ ေနာင္အႏွစ္၅၀ ေက်ာ္ေသာ္လည္းၿပည္ တြင္း စစ္ သံသရာ မွမထြက္ႏိုင္ဘဲ တဝဲလည္လည္ ၿဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။

ယေန႔ ဝ ၿပည္နယ္သည္ဗဟိုအစိုးရလက္ေအာက္မွတရားဝင္ေၾကၿငာခ်က္မထုတ္ေသာ္လည္း ပထမဦးဆုံးကိုယ္ ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရၿပည္နယ္ၿဖစ္သည္ကိုဘယ္သူမွမၿငင္းႏိုင္ေခ်။  ဝတို႔အားနယ္ၿခားေစာင့္တပ္ေၿပာင္းလဲရန္ဖိအား ေပးမွဳကိုတရားဝင္ရုပ္သိမ္းေပးရၿခင္းသည္တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးကိုအၿမစ္ၿပတ္မတိုက္ႏိုင္ေၾကာင္းသက္ ေသ ၿပခ်က္တခုၿဖစ္သည္။ တရက္အပစ္ရပ္လွ်င္တရက္လူ႔အသက္တေခ်ာင္းကိုကယ္ႏွိုင္သည္၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထား စဥ္ကာလပိုလွ်ံလာေသာစစ္သံုးစားရိတ္မ်ားကိုတိုင္းၿပည္တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္အသံုးၿပဳ ၿခင္းၿဖင့္ မ်ားစြာ အက်ိဳးေက်းဇူးရရွိၾကမည္ၿဖစ္သည္။ တရက္အပစ္ရပ္ေရးမွတသက္အပစ္ရပ္ေရး သို႔ၾကိဳးစားအေကာင္ အထည္ေဖၚႏိုင္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ ၿမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးဖြံ႔ၿဖိဳး ရန္အတြက္အေၿခအေနေပး ၿပီၿဖစ္ေၾကာင္း ရဲရဲၾကီး အာမခံႏိုင္ၿပီၿဖစ္သည္။ ဒုတိယစစ္ၾကီးတြင္ရႈံးႏိုမ့္သြားၿပီးေနာက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ကာကြယ္ေရးအသုံးစားရိတ္ကို ၁% ထက္ပိုသုံး ခြင့္ မ ရသည့္အတြက္္တိုင္းၿပည္ဝင္ေငြကိုဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ စက္မွဳလက္မွဳနည္းပညာ၊ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး တို႔တြင္ပံုေအာသံုးစြဲ သည့္အတြက္ဆယ္စုႏွစ္တခုအတြင္းစစ္ရႈံးႏိုင္ငံဘဝမွေန၍ ကမၻာ့အတိုးတက္ဆံုးႏိုင္ငံအၿဖစ္ သို႔ၿပန္လည္တက္လွမ္းႏိုင္ခဲ့သည္။                                                                                                           ထို႔ေၾကာင့္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအေနႏွင့္ၿပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုပထမေၿခလွမ္းအၿဖစ္ရဲဝံစြာလွမ္းႏိုင္ဘို႔လိုသည္။

၂။ က်န္းမာေရး။

က်န္းမာေရးမေကာင္းလွ်င္ဘာမွမလုပ္နိုင္ဆိုသည္ကိုေၿပာဘို႔လိုမည္မထင္ပါလူတိုင္းသိေလာက္မည္ဟုထင္ပါသည္။ ယေန႔ၿမန္မာနိုင္ငံတြင္ HIV/AIDS ကိုယ္ခံအားက်ဆင္းသည့္ေရာဂါသည္မ်ားမည္မွ်ရွိသည္ကို အစိုးရမွ စာရင္းအတိအက်ထုတ္ၿပန္မေပးေသာ္လည္းေရာဂါသည္သိန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္းခန္႔မွန္းၾကသည္။တီဘီေရာဂါ သည္ မ်ား၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါသည္မ်ား၊ အသဲေရာင္အသားဝါေရာဂါသည္မ်ား၊အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ေနသည့္ခေလးမ်ား စ သည့္ သူမ်ားအားလံုးကုစားရန္ေဆးဝါးလံုေလာက္မွဳမရွိ ၊ ေဆးရုံတင္ရန္ကုတင္မလံု ေလာက္၊ကုသရန္ ပိုက္ဆံ မရွိၿခင္းစသည္တုိ႔ကိုအစိုးရသစ္အေနႏွင့္ပထမဆံုးအေလးထားဦးစားေပးေၿဖရွင္းေပးရမည့္အလုပ္ၿဖစ္သည္။  အဆမတန္ယူထားေသာကာကြယ္ေရးအသံုးစားရိတ္ကိုေလ်ာ့ခ်ၿပီးက်န္းမာေရးနွင့္ပညာေရးကိုမွ်ေပးၿခင္းၿဖင့္ လည္းေကာင္း၊ၿပည္တြင္းၿပည္ပအစိုးရမဟုတ္ေသာအင္ဂ်ီအိုမ်ားကိုပြင့္လင္းၿမင္သာစြာဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳမ လုပ္ဘဲလြပ္လပ္စြာကူညီနိုင္ခြင့္ေပးသည့္ဥပေဒမ်ားကိုလည္းေကာင္းအၿမန္ဆံုးထုတ္ၿပန္ေပးဘို႔လိုသည္။ ကာယညာဏလုပ္သားမ်ား၊ခေလးလူငယ္မ်ားက်န္းမာသန္စြမ္းမွသာတိုင္းၿပည္တိုးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္းကိုလုပ္နိင္မည္ၿဖစ္သည္။

၃။ ပညာေရး။

နအဖလက္ထက္တြင္ပညာသင္ၾကားေရးထက္ေက်ာင္သားမ်ားကိုမစုစည္းႏိုင္ေစရန္ရည္ရြယ္ခ်က္ၿဖင့္ေဝးလံ ေခါင္သီေသာေနရာမ်ားတြင္အဖြဲ႔တည္ေထာင္ထားခဲ့ေသာရပ္ေဝးေကာလိပ္မ်ား၊တကၠသိုလ္မ်ားကိုဖ်က္သိမ္း၍ ၿမိဳ႕ၾကီးမ်ားတြင္ၿပန္လည္ေနရာခ်ထားေပးၿခင္း၊တကၠသိုလ္ဂုဏ္အဂၤါႏွင့္ညီညြတ္ေသာေက်ာင္းပရဝဏ္မ်ုားကိုဖန္တီးေပးၿခင္း၊တကၠသိုလ္ေကာလိပ္မ်ားကိုဖ်က္သိမ္းၿပီးရုံးမ်ား၊အလုပ္ဌာနမ်ားလုပ္ထားၿခင္းကိုၿပန္လည္၍ယၡင္အတိုင္း တကၠသိုလ္ေကာလိပ္မ်ားအၿဖစ္ၿပန္လည္ထားေပးၿခင္းတို႔အၿပင္၊ ေနၿပည္ေတာ္တြင္လည္းကမၻာ့အဆင့္မွီ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းၾကီးတခုကိုတည္ေဆာက္ၿခင္း၊ပိတ္ထားေသာေရဆင္းတကၠသိုလ္ကိုၿပန္လည္ဖြင့္ေပးၿခင္းတို႔ကိုၿပဳလုပ္ရမည္။

 အလြတ္က်က္၊ ထမင္းခြန္႔ပညာေရးစံနစ္မွ ဆရာ တပည့္ အၿပန္အလွန္ေဆြးေႏြးသည့္စံနစ္သို႔ေၿပာင္းၿခင္း၊ အဆင့္ၿမင့္ပညာေရးအတြက္လိုအပ္သည့္ဓါတ္ခြဲခန္းပစၥည္းမ်ား၊ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္မ်ားလံုေလာက္ေအာင္ထုတ္ ေဝေပးၿခင္း၊ ႏိုင္ငံရပ္ၿခားေရာက္ေနသည့္ အရည္အခ်င္းၿပည့္ဝသည့္ ၿမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားကိုစည္းရုံး၍ေက်ာင္းမ်ား တြင္ သင္ ၾကားေစၿခင္း၊ တိုင္းၿပည္အတြက္လိုအပ္လွ်င္ႏိုင္ငံၿခား သားဆရာမ်ားကိုပါငွါးရမ္းေပး ၿခင္း၊ အထူး အေရးၾကီးသည့္အခ်က္မွာတကၠသိုလ္စာၾကည့္တိုက္မ်ားကိုအကုန္အက်ခံၿပီးဦးစားေပးအဆင့္ၿမင့္စာၾကည့္တိုက္မ်ားအၿဖစ္ေၿပာင္းလဲပစ္ရမည္၊ စာၾကည့္တိုက္တြင္အေနာက္တိုင္းပံုစံအတိုင္းသုေတသနၿပဳေနသူေက်ာင္းသား မ်ားကိုကူညီပံ့ပိုးေပးမည့္ေဖၚေရြေသာစာၾကည့္တိုက္မွဴးမ်ားထားရွိေပးရမည့္အၿပင္ကမၻာ့အႏွံအခ်က္အလက္မ်ားကိုအင္တာနက္မွရွာေဖြႏိုင္ရန္ ေက်ာင္းသားဦးေရႏွင့္မွ်တစြာသံုးနိုင္ ေသာလံုေလာက္ေသာကြန္ၿပဴတာမ်ားထား ရွိေပးရန္လိုသည္၊ေက်ာင္းမ်ားတြင္အင္တာနက္ႏွင့္ကြန္ၿပဴတာကိုအခမဲ့သံုးစြဲခြင့္ၿပဳရမည္၊သို႔မွသာေက်ာင္းသား မ်ားကိုယ္ေလ့လာလိုေသာပညာရပ္မ်ားကိုဝက္ဆိုက္မ်ားမွထုတ္ယူေလ့လာႏိုင္မည္ၿဖစ္သည္။ ေက်ာင္းမ်ား တြင္ သာမဟုတ္ၿပည္နယ္တိုင္းအသီးသီးတြင္လည္း စာၾကည့္တိုက္အသစ္မ်ားတည္ေဆာက္ၿခင္း၊ တိုင္းၿပည္အတြက္ အက်ိဳးရွိမည့္ၿပည္တြင္းႏွင့္ႏိုင္ငံ တကာစာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုစာၾကည့္တိုက္မ်ားအတြက္မွာယူၿပီး ကူညီေထာက္ ပံ့ေပးၿခင္း၊ပုဂၢလိကစာၾကည့္တိုက္မ်ားကိုေထာက္ပံ့ကူညီၿခင္း၊စာၾကည့္တိုက္မ်ားကိုလူမ်ိဳးမေရြးဘာသာမေရြး လြတ္လပ္စြာ စာဖတ္ခြင့္၊ ေလ့လာခြင့္ကို အၿမင္က်ယ္က်ယ္ ထားၿပီးခြင့္ၿပဳရမည္။

ထို႔ၿပင္ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊စာဖတ္အသင္းမ်ားဖြဲ႕စည္းၿခင္းမ်ားကိုလည္းႏွစ္ႏွစ္ကာကာအားေပးၿခင္းအ ၿပင္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးပြင့္လင္းစြာေတြ႔ဆံုၿခင္း၊ ေဆြးေႏြးၿခင္း၊ လူငယ္တင္ၿပခ်က္မ်ားကိုတ ေလးတစားနားေထာင္ၿခင္း၊ တိုင္းၿပည္အတြက္အက်ိဳးရွိသည့္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကိုလိုက္ေလ်ာ ေပးၿခင္းတို႔ၿဖင့္ ကူညီၿခင္းၿဖင့္ အစိုးရႏွင့္ေက်ာင္းသားမ်ား အၾကားႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာပ်က္စီးယိုယြင္းေနေသာ ဆက္ဆံေရး ကို အၿပန္ အလွန္ ေလးစားမွဳၿဖင့္ယံုၾကည္မွဳကို တည္ေဆာက္ရမည္။

၄။ လြတ္လပ္ေသာတရားေရးဌာန ေပၚေပါက္ေရး။

လြတ္လပ္ေသာတရားေရးဌာနေပၚေပါက္ေရးသည္ဒီမိုကေရစီရွိၿပီးႏိုင္ငံႏွင့္တည္ေဆာက္ဆဲႏိုင္ငံတို႔တြင္မရွိမၿဖစ္လိုအပ္သည္။  အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္လြတ္လပ္ေသာတရားေရးဌာနသည္အစိုးရၾသဇာအာဏာစက္မွသီးၿခား ကင္းလြတ္ေနရသည္၊ဗဟိုတရားရုံးတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ႏွင့္အေပါင္းအပါအဖြဲ႔ဝင္ဗဟိုတရားသူၾကီးမ်ားကိုသမတမွ ေရြးခ်ယ္ေပးေသာ္လည္းအထက္လႊတ္ေတာ္မွဖြဲ႔စည္းေပးလိုက္ေသာစစ္ေဆးေရးေကာ္မီတီမွအၿပန္ၿပန္အလွန္လွန္စစ္ေဆးၿပီးအတည္ၿပဳမွသာတရားသူၾကီးတာဝန္ကိုထမ္းေဆာင္ခြင့္ရသည္၊တခ်ိဳ႕စစ္ေဆးေနစဥ္အၿပစ္အနာအဆာမ်ားေပၚလာသၿဖင့္ႏွဳတ္ထြက္ရသူမ်ားလည္းရွိသည္။ ထိုဗဟိုတရားသူၾကီးအဖြဲ႔သည္သမတကိုပင္တရားဥပေဒခ်ိဳးေဖါက္ပါကၿဖဳတ္ခ်ပစ္ႏိုင္သည့္အာဏာရွိသည္၊ တရားဥပေဒအထက္တြင္ဘယ္သူမွမရွိဆိုသည့္ေဆာင္ပုဒ္အတိုင္းက်င့္သံုးၾကသည္။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတည္ ေဆာက္စတြင္တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးသည္လြန္စြာမွအေရးၾကီးသည္၊အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားအက်င့္ပ်က္လာဘ္စားမွဳ မ်ားကိုအေရးယူရာ၌လြတ္လပ္၍သမာဓိရွိေသာတရားသူၾကီးမ်ားရွိဘို႔လိုသည္၊သို႔မွသာအက်င့္ပ်က္မွဳမ်ားကိုထိေရာက္စြာတိုက္ဖ်က္ႏိုင္မည္ၿဖစ္ေပသည္။ အစိုးရအရာရွိၾကီးမ်ား၏အက်င့္ပ်က္မွဳမ်ားကိုထိထိေရာက္ေရာက္အေရးယူနိုင္သည့္တရားေရးဌာနရွိၿခင္းေၾကာင့္မတရားဖမ္းဆီးအေရးယူမွဳမ်ား၊အမွဳဆင္ေထာင္ခ်မွဳမ်ား၊ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမွဳမ်ား၊အာဏာအလြန္အကြ်ံသံုးစြဲမွဳမ်ားကိုဟန္႔တားႏိုင္မည္ၿဖစ္သည္။တရားဥပေဒစိုးမိုးလာသည့္အခါၿပည္သူမ်ားေၾကာင့္က်ကင္းစြာလုပ္ကိုင္စား ေသာက္ခြင့္ရရွိလာၾကမည္ၿဖစ္သည္။ ဘက္မလိုက္ေသာတရားေရးမ႑ိဳင္သည္ဒီမိုကေရစီက်င့္သုံးေသာႏိုင္ငံအတြက္အသက္တမွ်အေရးၾကီးသည္။တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးသည္ဘက္မလိုက္ေသာတရားေရးမ႑ိဳင္ရွိမွေအာင္ၿမင္ႏိုင္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက မတရား ဥပေဒက်င့္သုံးသူမ်ားကအ ႏိုင္ယူသြားတတ္သည္ကိုသတိၿပဳမိဘို႔လိုသည္။

၅။ လက္ဝါးၾကီးအုပ္စီးပြါးေရးစံနစ္ကိုယွဥ္ၿပိဳင္ရန္အင္အားနည္းပါးသူမ်ားႏွင့္လုပ္ငန္းရွင္ေလးမ်ားကို ကာကြယ္ေရး။

ယေန႔ၿမန္မာႏိုင္ငံတြင္လက္ဝါးၾကီးအုပ္စီးပြါးေရးစံနစ္ၿဖင့္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏အခြင့္ထူးခံစီးပြါးေရးသမားမ်ားကတိုင္းၿပည္၏သံယံဇာတမ်ားကိုလိုင္စင္မ်ားရယူလ်က္လွိဳင္လွိဳင္ထုတ္ေရာင္းၿခင္း၊ကားတင္သြင္းခြင့္ပါမစ္မ်ား၊တယ္လီ ဖံုးလိုင္းပါမစ္မ်ား၊ေလေၾကာင္းလိုင္းမ်ား၊သစ္ကြက္မ်ား၊ငါးဖမ္းကြက္မ်ား၊ပင္လယ္ကမ္းေၿခရွိအပန္းေၿဖေသာင္ ကမ္းမ်ားအားလံုးကိုရယူပိုင္ဆိုင္ထားလွ်က္ရွိသည္၊ ထိုေခတ္ပ်က္သူေဠးမ်ားႏွင့္သာမန္ၿပည္သူမ်ားယွဥ္ၿပိုင္ႏိုင္ ေသာအင္အားမရွိေခ်၊ထို႔ေၾကာင့္အစိုးရမွစီးပြါးေရးလုပ္ႏိုင္ရန္အကာအကြယ္ေပးသည့္ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားဥပေဒမ်ားကိုထုတ္ၿပန္ေပးရမည္။ထိုမွတဆင့္အေသးစားအိမ္တြင္းစက္မွဳလက္မွဳလုပ္ငန္းရွင္ေလးမ်ားတေၿဖးေၿဖးၾကီးထြားလာၿပီး၊ၿပည္သူမ်ားစားသံုးရန္ၿပည္တြင္းကုန္ေခ်ာထုတ္လုပ္မွဳအားေကာင္းလာမည္ၿဖစ္သည္။အေသးစား စက္မွဳလက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားဖြံ႔ၿဖိဳးလာသည့္အေလွ်ာက္အလုပ္အကိုင္မ်ားေပါမ်ားလာၿပီးၿပည္သူမ်ားစားဝတ္ေနေရးေခ်ာင္လည္လာၾကခါ ထိုမွဆင့္လူေနမွဳအဆင့္အတန္းၿမင့္မားလာနိုင္မည္ၿဖစ္သည္။

၆။ သတင္းမီဒီယာမ်ားလြတ္လပ္စြာထုတ္ေဝခြင့္၊ေရးသားခြင့္၊အသံလႊင့္ခြင့္၊ရိုက္ကူးခြင့္ရရွိေရး။

ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုတြင္သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္မွဳသည္အထူးေၿပာစရာမလိုေသာကိစၥရပ္တခုၿဖစ္သည္၊ ထိုေၿပာစရာမလိုေသာကိစၥကိုၿမန္မာႏိုင္ငံတြင္ေၿပာေန၊ေတာင္းေနရၿခင္းသည္ကပင္၊ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအၿဖစ္မ ေရာက္ေသးေၾကာင္းေဖၚၿပေနသည္။အစိုးရကသတၱိရွိရွိ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ေပးၿခင္းေၾကာင့္ႏွစ္ေပါင္းမ်ား စြာအ ၿမစ္တြယ္ေနေသာအဂတိလိုက္စားမွဳမ်ား၊အာဏာအလြန္အကြ်ံသံုးစြဲမွဳမ်ားကိုမီဒီယာမွေရးသားဖြင့္ခ်ၿခင္း ေဖၚၿပ ၿခင္းေၾကာင့္ မတရားလုပ္သူမည္သူမဆိုအေရးယူ အၿပစ္ဒါဏ္ေပးၿခင္းၿဖင့္ အက်င့္ပ်က္မွဳမ်ားကို အစိုးရမွတရား ဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုေရွးရွဳ၍ထိေရာက္စြာလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္အခြင့္အလမ္းရရွိႏိုင္မည္ၿဖစ္သည္။ အစိုးရကမွန္မွန္ ကန္ကန္လုပ္ေနသမွ်မီီဒီယာသည္မတရားမွဳကိုေဖၚထုတ္ေပးသည့္အေထာက္အကူၿပဳမိတ္ေဆြၿဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္မွန္မွန္ကန္ကန္မလုပ္ေသာအစိုးရ၊ တည္ဆဲတရားဥပေဒမ်ားကိုခ်ိဳးေဖါက္ေနေသာအစိုးရ အတြက္မီဒီ ယာသည္ရန္သူၿဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။ အေမရိကန္သမတရစ္ခ်က္နစ္ကဆင္သည္သူ႔ၿပိဳင္ဖက္ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ ေၿပာစကားမ်ားကိုခိုးယူအသံဖမ္းခိုင္းၿခင္းကိုမီဒီယာမွဖြင့္ခ်ခဲ့သၿဖင့္သမတရားထူးမွႏွဳတ္ထြက္ခဲ့ရၿခင္းသည္မီဒီ ယာလြတ္လပ္ခြင့္ေၾကာင့္ၿဖစ္သည္။ နစ္ကဆင္က“မီဒီယာဟာငါ့ရန္သူကြ” ဟုသူ႔လူမ်ားကိုေၿပာေသာတယ္လီ ဖံုးမွတ္တမ္းကိုထုတ္ၿပန္သည္အခါတြင္ဖတ္ရသည္။ နစ္ကဆင္သည္ဒီမိုကေရစီစံနစ္ႏွင့္တက္လာေသာသမတၿဖစ္ေသာ္လည္းဘာ့ေၾကာင့္မီဒီယာကိုရန္သူဟုၿမင္သနည္း? ေမးစရာရွိသည္။ အေၿဖကရွင္းသည္ သူမဟုတ္တာလုပ္ေနသည့္အတြက္ မီဒီယာကိုမုန္းၿခင္းၿဖစ္သည္။ မီဒီယာသည္မဟုတ္တာလုပ္သည့္ သူမ်ားေၾကာက္စရာ၊မုန္းစရာၿဖစ္သလို တရားဥပေဒကိုေလးစားလိုက္နာ ေသာသူမ်ားအတြက္အားကိုးအားထားၿပဳရာမိတ္ေဆြေကာင္းၿဖစ္သလိုၿပည္သူမ်ားအတြက္လည္းအလင္းၿပမီး တိုင္ၿဖစ္သည္။

၇။ လြတ္လပ္ေသာလူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားဖြဲ႕စည္းခြင့္ရရွိေရး။

လြတ္လပ္ေသာလူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား(Civil Soceity) အေၾကာင္းကိုယၡင္ေဆာင္းပါးမ်ားတြင္ေရးသားၿပီးၿဖစ္ သၿဖင့္ အထူးမေရးလိုေတာ့ပါ။ အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္မွဳမွသီးၿခားကင္းလြတ္ေသာ လြတ္လပ္ေသာ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားတြင္လူထုလူတန္စားအဖြဲ႔အစည္းေပါင္းစုံပါဝင္သည္။ ဥပမာအားၿဖင့္ေတာင္သူလယ္သမားအစည္း အရုံး၊ အလုပ္သမားအစည္းအရုံးမ်ား၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား၊ ေရွ႕ေနအသင္းမ်ား၊ ဘာသာေရးအသင္းမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးအသင္းအဖြဲ႔မ်ား၊ စာဖတ္အသင္းမ်ား၊ စသည္ၿဖင့္တို႔လြတ္လပ္စြာဖြဲ႔စည္းခြင့္ရွိၿခင္း။ ထိုအဖြဲ႔အစည္းမ်ား သည္မိမိအဖြဲ႔ဝင္မ်ားအေပၚအစိုးရမွအာဏာအလြန္အကြ်ံမသုံးစြဲႏိုင္ရန္ကာကြယ္ခြင့္ရွိသည့္အတြက္၊မတရားလုပ္ ရပ္မ်ားက်င့္သံုးလာသည့္အခါမိမိအဖြဲ႔သားမ်ားအခြင့္အေရးကိုတရားဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွေနအစိုးရလုပ္ရပ္ကိုဆန္႔က်င္ရင္ဆိုင္ရင္းတရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အေထာက္အကူၿပဳၾကားကန္ေပးသၿဖင့္လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားအာမခံ ခ်က္ရရွိလာသည္။ ထိုအခါတရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအားေကာင္းလာၿပီးခိုင္မာေသာဒီမီုကေရစီ ႏိုင္ငံၾကီးအၿဖစ္ေပၚ ေပါက္လာ မည္ၿဖစ္သည္။

၈။ ဂုဏ္ၾကက္သေရရွိေသာအမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္အသြင္ၿပန္လည္ေၿပာင္းလဲႏိုင္ေရး။

ဂုဏ္သေရရွိေသာတပ္မေတာ္ေပၚေပါက္ေရးသည္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတိုင္းတြင္မရွိမျဖစ္လိုအပ္ခ်က္ တစ္ရပ္ ျဖစ္ သည္။ ယေန႔တပ္မေတာ္သည္ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္ ဆိုသည္ထက္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၏ ကိုယ္ပိုင္ ခါးပိုက္ေဆာင္တပ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းခံထားရသည့္ တပ္မေတာ္ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ထို႔အတြက္ တိုင္းျပည္ ကာကြယ္ေရး အတြက္ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ပဲ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၏ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြါးကို ကာကြယ္ေရး အျပင္ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူတို႔ကို ႏွိပ္ကြပ္သည့္တပ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအရ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္သည္ လိုအပ္လွ်င္ တိုင္းျပည္၏ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာကို တရား၀င္ သိမ္းယူႏိုင္ခြင့္ရွိသည္ဟု ထည့္သြင္းထားခ်က္သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရအဖြဲ႔အစည္းက တပ္မေတာ္ကို ျပန္ေႀကာက္ေနရမည့္သေဘာမ်ိဳးျဖစ္သည္။ “မင္းတို႔ ငါတို့တပ္မႀကိဳက္တာကို မလုပ္နဲ႔ လုပ္လွ်င္ တရား၀င္အာဏာ သိမ္းလို႔ရတယ္ကြ” ဟု ေျပာေနသလို ျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သို႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏အာဏာကို ဖီဆန္ႏိုင္သည့္ အေနအထားမ်ိဳး ဖန္တီးထားသည့္ အေျခခံဥပေဒ ကိုျပန္လည္ျပဳျပင္ဖို႔အထူးလိုအပ္သည္။

 တပ္မေတာ္တြင္ “တပ္မေတာ္သာလွ်င္အမိ တပ္မေတာ္ သာလွ်င္အဖ” ဆိုသည့္ ေဆာင္ပုဒ္သည္ အလြန္ရိုင္းျပ စြာမိဘျပည္သူႏွင့္ တပ္ကို ေသြးခြဲထားသည့္ ေဆာင္ပုဒ္ျဖစ္သည္။ ျပည္သူကို အေလးမထားပဲ စစ္ကြ်န္အျဖစ္ တပ္မေတာ္၏ အင္အားကို အသံုးျပဳရန္ စနစ္တက် စီမံထားေသာစိတ္ဓါတ္စစ္ဆင္ေရး ေဆာင္ပုဒ္တစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ ထိုအရုပ္ဆိုးလွေသာ ေဖာက္ျပန္သည့္ အေတြးအေခၚကို ေျပာင္းလဲ၍ တပ္မေတာ္သည္ ျပည္သူမွ ေမြးဖြားလာ သည့္ တပ္မေတာ္ ျဖစ္သည္ဆိုသည့္ မူလအေတြးအေခၚကို တပ္မေတာ္သားမ်ားအတြင္း ျပန္လည္ရွင္သန္လာေစရန္ ၿပဳလုပ္ပ်ိဳးေထာင္ေပးဖို႔လိုသည္။ “ၿပည္သူ သာလွ်င္အမိ ျပည္သူသာလွ်င္အဖ” ဆိုသည့္ ေဆာင္ပုဒ္အတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးေသာ တပ္မေတာ္အျဖစ္သို႔ အသြင္ျပန္လည္ေျပာင္းလဲျပီး ဒီမိုကေရစီနည္းအရ တက္လာေသာ အစိုးရကို သစၥာခံေသာ တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ႀကိဳးစား စြမ္းေဆာင္ေသာ တပ္မေတာ္၊ ျဖစ္ဖို႔ အေတာ္ႀကိဳး စား ယူရအံုးမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ တိုင္းၿပည္ကာကြယ္ေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ ျပည္သူကို ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေသာ တပ္မေတာ္ မျဖစ္ေစရ။ ျပည္သူတို႔ ေလးစားယံုႀကည္ေသာ တပ္မေတာ္သာ ျဖစ္ေစရမည္။ ထို႔အတြက္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္သည္ -

(၁) တိုင္းျပည္ကာကြယ္ေရးအတြက္ စစ္ေရးသက္သက္ ကြ်မ္းက်င္သူ (Professional) မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထား သည့္ တိုက္စြမ္းရည္ျမင့္ တပ္မေတာ္ျဖစ္ရမည္။

(၂) တပ္မေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမွ ေရွာင္ႀကင္ရမည္။ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီအေျခခံဥပေဒအရေရြးေကာက္ ဖြဲ႔စည္းထား ေသာ အစိုးရကို သစၥာေစာင့္သိ ရိုေသရမည္။

(၃) တပ္မေတာ္သည္ စီးပြါးေရးလုပ္ကြက္မ်ားကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမွ ေရွာင္ႀကင္ရမည္။

(၄) တပ္မေတာ္သည္ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ဦးထိပ္ထား၍ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ရမည္။ ဖိႏိွပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ယႏၱယား မျဖစ္ေစရ။

ထိုအခ်က္ေလးခ်က္သည္ ယေန႔တပ္မေတာ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမည့္ အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးအေနႏွင့္ ထိုအခ်က္မ်ားကို တစ္ခုျပီးတစ္ခု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ႏိုင္လွ်င္ အလြန္ေကာင္းမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက တစ္ေန႔တြင္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္၏ အာဏာသိမ္းမွဳကို ခံရႏိုင္ေျခရွိသည္။

ယေန႔ဦးသိန္းစိန္အစိုးရသည္နအဖအက်င့္အၾကံမ်ားႏွင့္လားလားမွမတူသည့္အၿပဳအမူကိုၿပသဘို႔လိုသည္။ စစ္အာဏာရွင္လမ္းေၾကာင္းသို႔ဦးလွည့္ႏိုင္သည့္စစ္ဦးစားေပးမတရားဥပေဒမ်ားကိုဖ်က္သိမ္းပစ္ၿခင္း၊ဒီမိုကေရစီစံနစ္ႏွင့္ကိုက္ညီေသာဥပေဒမ်ားကိုၿပဌါန္းၿခင္း၊မိမိအစိုးရသည္ယၡင္စစ္အစိုးရႏွင့္မတူေၾကာင္းကိုၿပသသည့္အေန ၿဖင့္စစ္အာဏာစက္ၿဖင့္မတရားပုဒ္မတပ္ဖမ္းဆီးထားေသာအတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးအ က်ဥ္းသားမ်ားကိုခြ်င္း ခ်က္ မရွိလႊတ္ေပးၿခင္း ၿဖင့္မိမိ၏ေကာင္းမြန္ေသာေစတနာကိုအမ်ားကိုၿပသရန္လိုေပသည္။

ဦးသိန္းစိန္အစုိးရသည္အမွန္တကယ္ေစတနာၿဖင့္ၿပည္သူၿပည္သားမ်ားအားဒီမိုကေရစီေပးခ်င္မေပးခ်င္ဆိုသည္ကိုယခုအခ်ိန္အထိေရေရရာရာမရွိေသးေခ်၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ႏိုင္ငံတကာႏွင့္တၿပည္လံုးလိုလားေနသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကိုမလႊတ္ေသး၍ၿဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဒီမီုကေရစီအင္အားစုမ်ားႏွင့္တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္မိမိတို႔၏က်ိဳးစားအားထုတ္ေနသည့္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကိုမူလရည္မွန္းခ်က္မ်ားအတိုင္းဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရင္းသတိႏွင့္ေစာင္ၾကည့္ေနဖို႔လိုေပသည္။ စစ္မွန္ေသာဖဒရယ္ၿပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရး၊ ၿပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ေပၚေပါက္ေရးတို႔ကိုမ်က္ေၿခမၿပတ္ဖို႔လည္းလိုေပသည္။

ထြန္းေအာင္ေက်ာ္

၂၄ရက္ ၊ ၉လ ၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္