ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ရွမ္း၊ကရင္ နဲ ့ Prisoner Dilemma

ရွမ္း အဖြဲ ့ ၀င္မ်ား ၊ မီးရထား၀န္ၾကီး ဦးေအာင္မင္း ၊ ဦးဟန္ေညာင္ေ၀  နဲ ့ ကိုေက်ာ္ရင္လိႈင္ တို ့ အျပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးေနၾကစဥ္။



နအဖ က အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္၊ ဒီေကဘီေအ၊ ရွမ္း တို ့ကို တဖြဲ ့စီသီးျခားခြဲ ျပီး ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးေနၾကပါတယ္။  ဒီအဖြဲ ့ၾကားထဲမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈရိွေစခ်င္ပါတယ္။  ဒါကို နအဖ က ခြင့္ျပဳသင့္ပါတယ္။  ဒီအဖြဲ ့ေတြ ကိုခြဲ ျပီး တဖြဲ ့ခ်င္း ေဆြးေႏြးေနပံုက   Prisoner   Dilemma အေျခေန ျဖစ္ေနပါတယ္။   ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့ေတြရဲ ့အၾကပ္အတည္း ကေန ေထာင္သားေတြရဲ အၾကပ္တည္း မျဖစ္ေစဖို ့သတိျပဳဖို ့လိုပါတယ္။  Prisoner Dilemma  ဆိုတာက  ကမၻာေက်ာ္ ဥပမာတခုျဖစ္တယ္။  ႏိုဘယ္ဆုရခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးပညာ  (တကယ္ကသခ်ာၤပညာရွင္) ရွင္ဂ်ြန္နပ္  က သူရဲ ့ Game Theory သီအိုရီကိုရွင္းျပစဥ္က
အသံုးျပဳသြားတဲ့ဥပမာျဖစ္ပါတယ္။  ေနာက္ပိုင္းမွာ စီးပြားေရးတြင္မက ၊နိင္ငံေရးမွာပါဒီသီအိုရီကိုအသံုး
ျပဳလာတယ္။ က်ေနာ္တို ့ဗမာျပည္လို အေျခအေနမိ်ဳးမွာ ဒီနည္းက အေတာ့္ကို အသံုး၀င္ေနတာကို
ေတြ ့ရပါတယ္။ ေထာင္သားအၾကပ္အတည္းဆိုတာက ဒီလိုပါ။
လူဆိုး ႏွစ္ေယာက္ ဓျမတိုက္တယ္ ေငြေတြ အမ်ားၾကီးရသြားတယ္။ ဒါေပမဲ့သူတို ့ကို  ရဲကမိတယ္။ ရဲ ကသူတို ့ဓျမတိုက္သြားတယ္ လို ့သံသယရိွေပမဲ့သူတို ့မွာအေထာက္အထားတခုမွမရိွဘူး။ ေျခာက္လံုးျပဴး
တလက္ကိုပဲေတြ ့တယ္။   ဒီေတာ့ ရဲ က သူတို ့ႏွစ္ေယာက္ လူခ်င္းခြဲ ၊အခန္းတခုစီမွာခြဲထည့္လိုက္တယ္။
ခြဲစစ္တယ္။  ရဲ က လမ္းေၾကာင္း ၂ ခု ခ်ေပးတယ္။


၁-   ၀န္ ခံ  မယ္ဆိုရင္ -  ေထာင္ ၈ ႏွစ္က်မယ္။ ( ရဲနဲ ့ပူးေပါင္း)
၂-   မ၀န္ခံ လို ့ ရဲက အေထာက္ထားေတြရလာရင္ ေထာင္ အႏွစ္ ၂၀ အျပစ္ေပးမယ္။ ( ရဲနဲ ့မပူးေပါင္း)


တကယ္က ရဲမွာ ဘာအေထာက္ထားမွမရိွဘူး။ ေျခာက္လံုးျပဴးမိတာပဲရိွတယ္။ သူတို ့ က မ၀ံခံပဲ ျငင္းလိုက္မယ္ဆိုရင္ ေထာင္ ဒဏ္ ၁ နစ္ပဲ က်ခံရမယ္။ ဓျမတိုက္လာတဲ့ေငြေတြကိုရမယ္။



ဒီေတာ့ သူတို ့က ေရြးျခယ္စရာ လမ္းႏွစ္ခုရိွလာတယ္။ ဒါကေတာ့


၁- ေထာင္ ၁ နွစ္ ပဲအၾကခံမယ္။ ျပီးရင္ ဓျမတိုက္လို ့ရာတဲ့ စိန္ေရႊရတာနာေတြကို ခြဲယူမယ္။
၂- ေထာင္ ၈ ႏွစ္အၾကခံမယ္။ ဓျမတိုက္လို ့ရလာတဲ့  စိန္ေရြရတနာေတြကို ရဲ ကို ျပန္အပ္ရမယ္။


ဒါက ေသနဂၤဗ်ဴဟာေရြးျခယ္မႈ ျဖစ္လာပါတယ္။    ( ဒီေနရာမွာ စာရိတၱ ( Moral )  ဆိုရာေတြကိုခနေမ့ျပီး လူသား ေတြက အၾကပ္အတည္းမွာ ဘယ္လို စဥ္းစားေလ့ရိွၾကတယ္ဆိုတာကို သခ်ာၤပညာရွင္ ဂ်ြန္နပ္က
ထြက္ထုတ္ျပသြားတဲ့  Rational Thinking  ကို ေျပာျပတာျဖစ္ပါတယ္။




စာဖတ္သူသာ ေထာင္သားႏွစ္ဦး ေနရာမွာ ဆိုရင္ဘယ္လိုစဥ္းစားမလဲ ။ ေထာင္ ၁ နစ္အၾကခံမလား။
၈ ႏွစ္အက်အခံမလား။ အႏွစ္ ၂၀ အက်ခံမလား။   ဂ်ြန္နပ္က တြက္ျပတာကေတာ့ ေထာင္သားႏွစ္ဦးဟာ
ရဲကို ၀ံခန္ လိမ့္မယ္ ။ ဘာျဖစ္လုို ့လဲဆိုေတာ့ လူသားရဲ ့ အတၱက ဒီေနရာမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုအဓိက
ျဖစ္လာတယ္။  ေထာင္းသား ႏွစ္ဦးက ဒီေကာင္ အရင္ေဖၚလိုက္ရင္ ငါေတာ့ ေထာင္အႏွစ္ ၂၀ က်ေတာ့မယ္လို ့ေတြးမိလာတယ္။  ေနာက္ေထာင္သားတေယာက္ကလည္း ဒီေကာင္ ေဖၚလိုက္ရင္ ငါ
ေထာင္ အႏွစ္ ၂၀ က်မယ္လို ့ဆိုရိမ္လာတယ္။ ဒီေတာ့ သူတို ့ဟာ ရဲနဲ ့ပူးေပါင္းလိုက္တယ္။ ေဖၚလိုက္ၾကတယ္။၀န္ ခံလိုက္က်တယ္။
အေျဖကေတာ့ ေထာင္သားႏွစ္ဦးဟာ ေထာင္ ၈ ႏွစ္က်သြားပါတယ္။ ေငြေတြကို ျပန္အပ္လိုက္တယ္။


ဒါကို စစ္ေရး၊ စီးပြားေရးနဲ ့ နိင္ငံေရးပညာရွင္ေတြ  Prisoner Dilemma  က လူဆိုးႏွစ္ေယာက္ရဲ ျဖစ္ရပ္ကို သူတို ့လုပ္တဲ့ ေသနဂၤဗ်ဴဟာကို  အဆိုးဆံုး ဗ်ဴဟာ (  the worst Strategy)   လို ့  ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကပါတယ္။

ဒီေန ့နိင္ငံေရးမွာ လည္း   ဒီလိုျဖစ္ေနတယ္။ သိန္းစိန္ ( နအဖ တျဖစ္လဲ) က ရဲ ျဖစ္ေနတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ကရင္ ႏွစ္ဖြဲ ့၊ ရွမ္း ၊ ၀ တို ့ဟာ လူဆိုးေတြ လိုျဖစ္ေနတယ္။


ရဲ က လူဆိုးႏွစ္ေယာက္ကို ခြဲ ထားျပီးစစ္သလို ပဲ နအဖ က ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့ က လူဆိုးႏွစ္ဦးဘ၀ ျဖစ္ေနရတယ္။


ေဒၚေဆာင္န္းစုၾကည္- ဗ်ဴဟာမွာလဲ  ဦးခင္ေမာင္ေဆြ၊ ျပည္တြင္းက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္လိုတဲ့ အင္အားစုေတြ၊ တိုင္းရင္းသားအမတ္ေတြနဲ ့  ေဆြးေႏြးမႈ ပူးေပါင္းမႈမရိွပါဘူး။ တဦးတည္း ကစားေနတာကို
ေတြ ့ရတယ္။  ဒါဟာအလြန္အႏၱရယ္မ်ားလွပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားေတြရဲ ့ဗ်ဴဟာမွာလဲ - တဖြဲ ့နဲ ့တဖြဲ ့ ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ မလုပ္ၾကဘူး။

သူ သိန္းစိန္ ဆီက ဘာရခဲ့သလဲ။ ဘာေတြေျပာခဲ့သလဲ။ သူနဲ ့သိန္းစိန္အဆင္ေျပသြားရင္ငါတို ့ေတာ့ခံရ
ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့သံသယေတြက ပိုမိုတိုးပြားလာေနတာကို ေတြ ့ရပါတယ္။   ျမန္မာ နိင္ငံေရးက
Prisoner Dilemma  မျဖစ္ေစဖို ့ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ ့တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္နိင္ပါေစ-


ကိုစိုင္း