တာ၀န္ယူမႈ ႏွင့္ ထင္သာၿမင္သာ ရွိမႈ (Accountability & Transparency) - အပုိင္း (၃)

" The central requirement for the improvement of governance and institutional quality in Burma is the removal of the military from its central position of power."

-WFWW-
 
ဒီေဆြးေႏြးမႈဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ အင္ဒီယားနားၿပည္နယ္ ဖုိ႔၀ိန္းၿမိဳ႔ မွာ Comcast Channel 57 ႏွင့္ Verizon Channel 27 ရုပ္ၿမင္သံၾကားလုိင္းမ်ားကေန အပတ္စဥ္ စေနေန႔ တုိင္း ထုတ္လႊင့္ေနတဲ့ ၿမန္မာ့ေရးရာ စကား၀ုိင္းၿဖစ္ပါတယ္။ 

 ဒီအပတ္ အစီအစဥ္ မွာ  ၿမန္မာႏုိင္ငံ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊  လူမႈေရး ႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္ နယ္ပယ္ အသီးသီးမွာ ေရပန္းစား လူေၿပာမ်ားေနတဲ့ တာ၀န္ယူမႈ ( Responsibility)၊ တာ၀န္ခံမႈ (Accountability)  ႏွင့္ ပြင့္လင္းၿမင္သာမႈ၊ ထင္သာၿမင္သာရွိမႈ  (Transparency)  အေၾကာင္း ေတြကုိ အပုိင္းလုိက္ သုံးသပ္ေဆြးေႏြး တင္ၿပထားပါတယ္။ 

အပုိင္း (၃) မွာ  ၿမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား မွာ အားနည္းေနမႈ ႏွင့္ ၿမန္မာ စီးပြားေရးဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈေတြ ကုိ ဘယ္လုိ တုိင္းတာသင့္သလဲဆုိတာေတြ ကုိ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြး ထားပါတယ္။ ဥပမာ- ၿမန္မာႏုိင္ငံ မွာ  အသက္ ၁၅ - ၂၈ ႏွစ္  ၾကားမွာ လူဦးေရ ၁၃ သန္းရွိၿပီး၊ သူတုိ႔ရဲ႕ အနိမ့္ဆုံး လစာ ဟာ ေထာက္ပံ့ေၾကး ပါအ၀င္ တေန႔ ကုိ ၁.၂၅ ေဒၚလာ သာ ရွိၿပီး၊ ၿမန္မာၿပည္ ရဲ႕ အေၿခခံလူတန္းမ်ား ရဲ႕ လစာ ေတြနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြမွာ လုပ္ကုိင္ေနၾကတဲ့  အလုပ္သမား ေတြရဲ႕ လစာေတြ ကုိ နဲ႔ ႏွဳိင္း ယွဥ္ေၿပာဆုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

အပုိင္း (၂) မွာ ေတာ့  ၿမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး  အတြင္း အေၿခခံက်တဲ့ ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈ မရွိ၊ ပြင့္လင္းၿမင္သာမႈ မရွိပဲ ၊ စီးပြားဖြ႔ံၿဖိဳး တုိးတက္မႈ  ရွိလာမွာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ ေဆြးေႏြးသူေတြ က ေထာက္ၿပခဲ့ၾကတယ္။ လက္ရွိ စစ္တပ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဟာ  လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာရွိေနတယ္၊ အစုိးရ အဖြဲ႔အတြင္းမွာရွိေနတယ္၊ ပြင့္လင္းၿမင္သာမႈ မရွိတဲ့ တုိင္းၿပည္ ရဲ႕ စီးပြားေရး စီမံကိန္းေတြ မွာ အဓိက တာ၀န္ရွိသူေတြ အၿဖစ္ ပါ၀င္ပက္သက္ေနတယ္။ ဒါဟာ တကယ္ပဲ ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္း ကုိ ဦးတည္သြားေနသလား ဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္ထား တယ္။ ဒါ့အၿပင္ ေဒသတြင္း အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံၿဖစ္တဲ့ အင္ဒုိနီရွား ႏုိင္ငံ မွာ ဒီမုိကေရစီေရး အသြင္ကူးေၿပာင္းသြား ခဲ့မႈ ေတြ ႏွင့္ ၿပည္သူေတြရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ ကုိ ၿပန္လည္ရရွိခဲ့တဲ့ အင္ဒုိနီးရွား စစ္တပ္ အေၾကာင္း ကုိ မီးေမာင္းထုိး  ႏွဳိင္ယွဥ္ သုံးသပ္ထားၾကတယ္။

ၿမန္မာႏုိင္ငံ အစုိးရ အဖြဲ႔ အတြင္း  ၌ ေပၚလစီ ႏွင့္ လက္ေတြ႔က်င့္သုံး မႈ အပုိင္းေတြမွာ  တာ၀န္ယူမႈ ( Responsibility)၊ တာ၀န္ခံမႈ (Accountability)  ေတြ ဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ ပြင့္လင္းၿမင္သာမႈ၊ ထင္သာၿမင္သာရွိမႈ  (Transparency) ရွိသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ထိ တေၿပးညီ တစုိက္မတ္မတ္ က်င့္သုံးမႈေတြ ( Consistency)  ရွိသလဲ ဆုိတာေတြကုိ ေဆြးေႏြးသူေတြ က အၾကံၿပဳ  သုံးသပ္ တင္ၿပထားပါတယ္။

ဒီမုိကေရစီစနစ္ ေအာက္မွာ တာ၀န္ခံမႈ (Accountability)  ႏွင့္ ထင္သာၿမင္သာရွိမႈႈ  (Transparency)  ေတြ ကုိ လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ က်င့္သုံးတဲ့ေနရာေတြမွာ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႔ လြတ္လပ္မႈ အခန္းက႑ ဟာ ဘယ္ေလာက္ အေရးၾကီး သလဲ ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြ  မွာ ဘယ္လုိ အက်ိဳးသက္ေရာက္ ဆက္ႏြယ္မႈ ေတြ ရွိလာမလဲ ဆုိတာေတြ ကုိ လည္း သုံးသပ္ေဆြေႏြး တင္ၿပထားပါတယ္။

ဒီေဆြးေႏြးမႈ မွာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး နယ္ပယ္ေတြ မွာ တာ၀န္ခံမႈ မရွိပဲ၊ သေဘာတူ  ဂတိေပး ထားမႈေတြ ပ်က္ၿပယ္မႈေတြ ရွိေနမယ္၊ ဂတိ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနမယ္၊ တရားစီးရင္ေရး မွာလည္း  တေၿပးညီ တစုိက္မတ္မတ္ က်င့္သုံးမႈေတြ ( Consistency)  မရွိဘူးဆုိရင္  ဒီမုိကေရ စီ အသြင္ကူးေၿပာင္းေရး  ကုိ ေ႔ရွဆက္သြားရာ မွာ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္း အတြင္း ယုံၾကည္မႈေတြ ကုိ ဘယ္လုိတည္ ေဆာက္မလဲ ဆုိတာေတြ ကုိ ေမးခြန္း ထုတ္ တင္ၿပေဆြးေႏြးထားပါတယ္။

 အပုိင္း (၂) ေဆြးေႏြးမႈ ကုိ ဒီေနရာ မွာ ဆက္လက္ၾကည့္ရွဳ႔ႏုိင္ပါသည္။