စီးပြားေရး စူနာမီ လႈိင္းတံပုိးေအာက္က ၿမန္မာၿပည္"ဒီကမၻာၾကီးေပၚမွာ အရာခပ္သိမ္းလုိလုိဟာ စိတ္ပ်က္စရာေတြလုိ႔ ထင္ရေပမယ့္ လူတုိင္းလုိလုိ ဟာ သူ႔ဘ၀တသက္တာမွာအဓိပၸါယ္ရွိတာ တစ္ခုခုေတာ့ လုပ္ခဲ့ၾကရတာ ခ်ည္းပါပဲ။ လူတေယာက္ ဟာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ တန္ဖုိးရွိေအာင္ တည္ေထာင္ ဖုိ႔ လုိအပ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူမ်ားေတြ ကုိ နင္းၿပီးမွ ကုိယ့္တက္လွမ္းရွာတာမ်ိဳးေတာ့ လုံး၀မၿဖစ္ေစသင့္ဘူး။"
-ၿမတ္စုိး-
အယင္တုန္းကေတာ့ နုိင္ငံေရးနယ္ပယ္ မွာ ဒုိမီနီ သီအုိရီ ဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး ေရးပန္းစား ေၿပာဆုိခဲ့ၾကတယ္။ ဥပမာ ရုရွားမွာ ကြန္ၿမဴနစ္ စံနစ္ ေပၚထြန္းလာၿပီးေနာက္၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ ေတြၿဖစ္ၾကတဲ့ တရုတ္၊ ေၿမာက္ကုိရီး ယား၊ ဗီယက္နမ္၊ ေလာ၊ ကေမၻာဒီယားႏုိင္ငံေတြဟာ ကြန္ၿမဴနစ္ တုိင္းၿပည္အၿဖစ္ က်ေရာက္သြားခဲ့တယ္။ ဒီ သီအုိရီဟာ ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္ သက္သက္ တခုတည္းမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ၊ ကမၻာ့စီးပြားေရးနယ္ပယ္ထိ မွာေတာင္ သက္ေရာက္မႈ ေတြရွိလာခဲ့ပါၿပီ။ ဥပမာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ထုိင္းႏုိင္ငံက စတင္ ၿဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေငြးေၾကး ဆုိင္ရာ အခက္အခဲ ၿပသနာဟာ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြၿဖစ္ၾကတဲ့ ေလာ၊ ဖီလစ္ပုိင္၊ ထုိင္၀မ္း၊ ေဟာင္ေကာင္၊ ကုိရီးယား၊ အင္ဒုိနီးရွား၊ စကၤာပူ၊ တရုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ဂ်ပန္၊ ဘရူႏုိင္း၊ ဗီယက္နမ္၊ အပါအ၀င္ ဘရားဇီး၊ အာဂ်င္တီး နား၊ စတဲ့ လက္တင္အေမရိက တုိင္းၿပည္ေတြကုိ လ်င္ၿမန္စြာ ကူးစက္သြားေစခဲ့တယ္။
အာရွ ေငြေၾကးအခက္အခဲၿပသနာ ၿဖစ္ပြားခဲ့တာဟာ အခုဆုိရင္ ၁၀ ႏွစ္ ေက်ာ္ထဲ ေရာက္ရွိိ ေနပါၿပီ။ ေလာေလာဆယ္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အလားတူ စီးပြားေရး ၿပသာနာ ဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ မွာ ဒုတိယ အေၾကာ့ စတင္ၿဖစ္ပြား ေနၿပန္ပါၿပီ။ စီးပြားေရးပညာရွင္ ေအလန္ဂရင္းစပန္းက ေတာ့ လက္ရွိရင္ဆုိင္ ေနရတဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရး ပ်က္ကပ္ၾကီးကုိ စီးပြားေရး စူနာမီ လႈိင္းလုံးၾကီးအၿဖစ္ တင္စားေခၚဆုိခဲ့တယ္။ ဒုိမီနီ သီအုိရီလုိဘဲ စီးပြားေရး ကပ္ဆုိးၾကီး ဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ သာမက ဥေရာပ၊အာရွ ႏွင့္ ပိစၥိဖိတ္ကြ်န္း ဆြယ္ရွိႏုိင္ငံမ်ားဆီသုိ႔ တမဟုတ္ၿခင္း ကူးစက္သြားေနပါၿပီ။ ဒီ စီးပြားေရး စူနာမီ လႈိင္းလုံးၾကီးဟာ လူမ်ိဳးမေရြး၊ ဘာသာမေရြး၊ တုိင္းၿပည္ မေရြး ၊ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ မေရြး ပဲ အားလုံးကို သယ္ေဆာင္တုိက္စား သြားပါလိမ့္မယ္။
ၿမန္မာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ဆုိးရြားလွတဲ့ အမ်ိဳးသားေရး စရုိက္လကၡဏာ ( National Character) တခုၿဖစ္တဲ့ ”ကုိယ့္အိမ္နံေဘး မွာ မီးေလာင္ တဲ့ ကိစၥဟာ ကုိယ္နဲ႔မဆုိင္ဘူးဆုိၿပီး” အတၱဥခြံ က်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ ေခါက္ရုိးက်ိဳးၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ား စြာ ေနထုိင္ခဲ့ၾကတဲ့ တာ၀န္မဲ့ တခ်ိဳ႕ ႏုိင္ငံသားေတြ နဲ႔ စစ္အုပ္စုေခါင္းေဆာင္ ေတြက ေတာ့ ဒီကပ္ဆုိးၾကီး ဟာ ငါတုိ႔နဲ႔ မဆုိင္ဘူးလုိ႔ သတ္မွတ္ ေၿပာဆုိၾကလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ကမၻာ့ေပၚမွာ ၿပင္းထန္စြာ ရုိက္ခတ္ေနတဲ့ စူနာမီလႈိင္း လုံးၾကီးကေတာ့ အဲဒီလူေတြ ကုိလည္း ခ်န္ထားခဲ့မွာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သက္ညွာလိမ့္မွာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မွာ ၿဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ အာရွ ေငြေၾကး အက်ပ္ အတည္း က သက္ေသၿပခဲ့တယ္။ အာရွ ေငြေၾကး အက်ပ္ အတည္း လႈိင္းလုံးၾကီးဟာ အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံ မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏုိင္ငံေရးစင္ၿမင့္မွာ ထုိင္ခဲ့တဲ့ ဆူဟာတုိ နဲ႔ မေလးရွား က မဟာသီရဲ႕ ထုိင္ခုံ၊ ေတြကုိ သြက္သြက္ခါေအာင္ လႈပ္ခါေစခဲ့တယ္။
အခုတုိက္ခတ္ လာတဲ့ ဧရာမစူနာမီ လႈိင္းလုံးၾကီးဟာ တရုတ္ၿပည္ရဲ႕ မဟာတံတုိင္းၾကီးကုိ ေတာင္ ေက်ာ္လႊား ရုိက္ခတ္ လာေန ၿပီဆုိရင္ေတာ့၊ ဇနပုတ္ သာသာရွိတဲ့ ေနၿပည္ေတာ္ ၾကပ္ေၿပး လည္း၊ ဘယ္လုိ မွ ေရွာင္လႊဲလုိ႔ ရမွာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ငါနဲ႔ မဆုိင္ဘူး ဆုိၿပီး၊ လက္မေထာင္ၿပေနတဲ့ နအဖ စစ္အုပ္စုေခါင္းေဆာင္ေတြ သိပ္အေၿပာ မၾကီးဘုိ႔ေတာ့ သတိေပး ပါရေစ။
ေလာေလာဆယ္ ကမၻာနဲ႔အ၀န္း စီးပြားေရး စူနာမီ ကပ္ဆုိးၾကီး ၾကံဳေနရခ်ိန္မွာ အလုပ္အကိုင္ ေတြ ရပ္စဲၿပီး၊ အလုပ္လက္မဲ့ေတြ အမ်ားၾကီးၿဖစ္ကုန္ ေနပါၿပီ။ အထူးသၿဖင့္ အေမရိကန္လုိ ကမၻာ႔ထိပ္သီး စီးပြားေရး အင္အားၾကီးႏုိင္ငံမွာေတာင္ စီးပြားေရး ဆုတ္ယုတ္ က်ဆင္းမႈ ( Economic Recession) မကေတာ့ဘဲ စီးပြားေရး ပ်က္ကပ္ၾကီး( Economic Depression) ၿဖစ္ေနၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ ပုိလုိ႔ ဆုိးကုန္ေတာ့ မွာပါဘဲ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းၾကီးေတြ၊ ေငြေၾကး လုပ္ငန္းၾကီးေတြဟာ ၿဖဳတ္ခနဲ၊ ၿဖဳတ္ခနဲ ဒုိမီနီ သီအုိရီလုိ ဘုံးဘုံး လဲ ၿပဳိက်လာ ကုန္ေတာ့တယ္။
အဲသလုိ ဒုကၡေတြ ၾကံဳေတြ႔ရတဲ႔အခ်ိန္မွာ မိသားစုေတြ ဘယ္လုိၾကံ့ၾကံ့ခံၿပီး အခက္အခဲ အက်ပ္ အတည္း ေတြကုိရင္ဆုိင္ၾကမလဲ။ အေမရိကန္လူမ်ိဳး အိမ္ေထာင္ေရး ႏွင့္ မိသားစုေရး ဌာန ပါေမာကၡ အၿဖစ္ ၃၉ ႏွစ္ၾကာ တာ၀န္ယူခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာ ေနေရးထုိင္ေရး အတုိင္ပင္ ခံ ဌာနကုိတည္ေထာင္ခဲ့သူ လူမႈေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာေပါလ္ေဖာက္ကနာ က ၁၉၂၉ ခုႏွစ္ မွာၿဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ကမၻာ့စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ၾကီးမွာ ရင္ဆုိင္ေၿဖရွင္းခဲ့မႈကုိ ႏွဳိင္းယွဥ္ၿပီး၊ မိသားစု ေတြ အတြက္ (Five Fs) ကုိ အခုလုိအၾကံေပးထားတယ္။
Faith ( ယုံၾကည္ပါ)။
သင္လုပ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ပါ။ ဆုိးရြားတဲ့အခ်ိန္ကာလေတြ ကုိ ေက်ာ္လႊားလြန္ေၿမာက္ႏုိင္ ရမယ္ဆုိတဲ့ ယုံၾကည္ခ်က္ သင့္ မွာ မရွိဘူးဆုိရင္ ပုိၿပီး ဆုိးဖုိ႔သာ ရွိပါလိမ့္မယ္။
Family (မိသားစု)။
သင့္ကုိ အၾကြင္းမဲ့ ခ်စ္ၿမတ္ႏုိးတဲ့ မိသားစုနဲ႔ စည္းစည္းလုံးလုံး တုိင္ပင္ပါ။ တုိင္ပင္ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါ ဘာမွန္တယ္။ ( What is right?) ဆုိတာကုိပဲ စဥ္းစားပါ။(Who is right?) ဆုိတာမ်ိဳး ကို ထည့္မေၿပာၾကပါနဲ႔။ ဒီနည္းကုိ က်င့္သုံးၿခင္းၿဖင့္ ရန္ပြဲ မၿဖစ္ေအာင္ ေရွာင္ႏုိင္လိမ့္မယ္။
Friends (မိတ္ေဆြမ်ား)။
ေငြေၾကးကိစၥေဘးဖယ္ထား။ ရုိးသားေၿဖာင့္မတ္ တယ္လုိ႔ ခုိင္ခုိင္လုံလုံ ယုံၾကည္ရတဲ့ မိတ္ေဆြေတြ၊ ယုံၾကည္ခ်က္နဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အၿပည့္အ၀ရွိတဲ့ မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ လက္တြဲပါ။
Focus ( အာရုံစုိက္ပါ)။
ေအဘရာလင္ကြန္းကေၿပာဘူးတယ္။ လူေတြဟာ သူတုိ႔ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ဘ၀မွာ ေပ်ာ္ၾကတာပါပဲတဲ့။ သင္လည္း သင္ၾကိဳက္ ဘ၀ကုိ ေရြးခ်ယ္ပါ။ သင့္ဆႏၵ အေလ်ာက္ သင္ၿဖစ္ခ်င္တာကုိ ဆုတ္ဖမ္းပါ။ ၿပီးေတာ့ သင္ၿဖစ္ခ်င္တာကုိ လုပ္ပါ။ သင္ၾကိဳက္တာ မၾကိဳက္တာကုိ ထည့္မတြက္ပါနဲ႔။ လုပ္စရာရွိတာ စူးစူးစုိက္စုိက္လုပ္ပါ။
Foods (စားစရာ)။
ပုံမွန္ စားေသာက္ခ်ိန္ေတြမွာ စားဖုိ႔ လုံလုံေလာက္ေလာက္ ရွိေနပါေစ။ ဒါမွ မဟုတ္ရင္ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္မႈ ေၾကာင့္ သင့္စိတ္ အေႏွာက္အယွက္ၿဖစ္မယ္။ အလုပ္ မလုပ္ ႏုိင္ဘဲေနမယ္။ ဒါေၾကာင့္ စားခ်ိန္မွာ စား ႏုိင္ေအာင္ အသင့္ရွိပါေစ။ သုိ႔ေပမဲ့ တစ္ခုေတာ့ သတိထားပါ။ ေနဖုိ႔ အတြက္ စားပါ။ စားဖုိ႔ အတြက္ ေနတာ မၿဖစ္ပါေစနဲ႔။
က်ေနာ္ တုိ႔ ဘေလာ့ဂ္မွ ႏွစ္သစ္ကူးလက္ေဆာင္ အမွတ္တရ အၿဖစ္ ဤေဆာင္ပါးကုိ ေရးသားလုိက္ပါသည္။ စာဖတ္သူတုိ႔ ႏွစ္သစ္မွာ အခက္အခဲေပါင္းစုံမွ လြတ္ေၿမာက္ၿပီး၊ ရႊင္လန္းခ်မ္းေၿမွ႔ပါေစ။
Ref:
The Straits Times, Oct 30, 2001
ေမာင္၀ံသ ၏ လက္ေရြးစင္ ေဆာင္းပါးမ်ား, ဇူလုိင္ ၂၀၀၇
၁၉၂၉ ခုႏွစ္ စီးပြားေရးပ်ပ္ကပ္ၾကီးေအာက္က အမရိကန္ ၿပည္သူမ်ား
Rest of your post
1 comment :
It is true that there can be severe impacts on other economies of the world when the leading economies go into recession. This is because of the interrelated factors in the economic globalization. (please note that the domino theory is only applied in international politics context). Nevertheless, a country like Myanmar would not be affected as much as other economies. There are relatively very few MNCs in Myanmar and we can only see them mainly in the energy sector. The export market of agricultural products have been affected significantly but there are some advantages in away. Falling food prices are favorable as they take a large percentage in the expenditure of households in Myanmar. Falling crude oil and natural gas prices would lead to a fall in GNP in 2009 but there are very few evidence that it would last longer then 8 months or so. Therefore, the lower income earners of a least globalized economy like Myanmar would not have to worry about this global recession. In fact they would be able to enjoy the temporary fall in energy and food prices. Global recession is a good news for them and bad news for domestic business tycoons. (The pie chart given at the bottom of the article is not recent. Please note that China is the fourth largest economy where as Japan is the second, and Germany and France, third and fifth respectively.)
Post a Comment