အေမရိကန္ေမာ္ေတာ္ကား ကုမၸဏီမ်ား အေပၚ သမၼတ အုိဗားမား၏ အေရးယူမႈ

သမၼတ အုိဗားမား ႏွင့္ ႏုတ္ထြက္ေစၿခင္းခံခဲ့ရတဲ့ GM C.E.O ေဟာင္း ရစ္ခ္၀ပ္ဂ္နာ အတူတကြေတြ႔ရစဥ္

-ၿမတ္စုိး-
၀၃-၃၁-၂၀၀၉

အေမရိကန္ ေမာ္ေတာ္ကား ကုမၸဏီၾကီးေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ေတြ ကတည္းက ၀ယ္လုိအား က်ဆင္း ေနမႈ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ စရိတ္ၿမင့္မားေနမႈ၊ အရည္အေသြး ညံ့ဖ်င္းမႈ ႏွင့္ ေမာ္ေတာ္ကားပုံစံ လူၾကိဳက္နည္းမႈ၊ ဆီစားမႈ စတဲ့ ၿပႆနာေတြေၾကာင့္ ၀င္ေငြ ဘီလီယံနဲ႔ ခ်ီၿပီးဆုံရွဳံးႏွစ္နာေနခဲ့ၾကတယ္။ ယခင္က ေခတ္စား လူၾကိဳက္မ်ား ခဲ့တဲ့ Buick, Pontiac , Cadillac ေမာ္ေတာ္ကားအမ်ိဳးအစားေတြကုိ အေမရိကန္လမ္းမၾကီးေတြ၊ ၿမိဳ႕ ၾကီးေတြ မွာ ေတြ႔ခဲ့ရေသာ္လည္း၊ ယခုကာလမွာေတာ့ ဆီစားသက္သာ ၿပီး၊ အရည္အေသြးေကာင္းၿပီး လွပမႈရွိၾကတဲ့ Lexus, Toyota Camry, Toyota Avalon, Honda Accord, Honda Civic အမ်ိဳးအစားေတြကုိ အေမရိကန္ လမ္းမေတြ၊ ၿမိဳ႕ ၾကီးေတြမွာ အစားထုိးေတြ႔လာခဲ့ရတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြက ဓာတ္ဆီေစ်းက်ဆင္း ေနမႈေၾကာင့္ ၀ယ္လုိအားက်ဆင္းမႈ သိသာမႈ သိပ္မရွိေသာ္လည္း၊ ၂၀၀ရ ခုႏွစ္ ကစၿပီး ဓာတ္ဆီေစ်းၿမင့္တက္ လာခဲ့မႈဟာ အေမရိကန္ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားကုိ ၀ယ္လုိမႈ သိသိသာသာေလ်ာ့က်လာေစခဲ့တယ္။ အမွန္ေတာ့ ၿပႆနာေတြ ဟာ တခုတည္းေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ရင္ဆုိင္ေနခဲ့ၾကရတဲ့ ထုတ္လုပ္မႈ စရိတ္ ၿမင့္မားေနမႈ၊ လူၾကိဳက္နည္းလာမႈၿပႆနာ၊ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ၊ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ၿပႆနာေတြဟာလည္း တေၿဖးေၿဖး မီးေလာင္ရာေလပင့္ဆုိသလုိ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္း ကာလအတြင္း ယမ္းအုိးၾကီးသဖြယ္ ထေပါက္ကြဲ သြားခဲ့ရတယ္။

အထူးသၿဖင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ကမၻာ့စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကာလအတြင္း ဒီကားကုမၸဏီေတြ ဟာ ဘီလီယံနဲ႔ခ်ီ ဆုံးရွဳံးနစ္နာမႈေတြကုိ ရင္ဆုိင္ေနခဲ့ၾကရတယ္။ ေစ်းၾကီးေပးေနရတဲ့ အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ႔၀င္ ( UAW) အလုပ္သမားေတြ ကုိ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီေလ်ာ့ခ် လာခဲ့ၾက ရတယ္။ နစ္နာေၾကးေတြကုိ ဘီလီယံနဲ႔ခ်ီ ေလ်ာ္ေပး ခဲ့ၾကရတယ္။ ဒီလုိေငြေၾကး ဆုံးရွဳံးမႈေတြ ေၾကာင့္ အေမရိကန္ ေမာ္ေတာ္ကားကုမၸဏီ ေတြဟာ အစုိးရဆီက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈေတြ ကုိ အလ်င္အၿမန္ ေတာင္းခံလာခဲ့ၾကရတယ္။

အေမရိကန္သမၼတ အုိဗားမား က အေမရိကန္အစုိးရဆီက ဘီလီယံမ်ားစြာ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈ ရယူထား ခဲ့ၾကတဲ့ အေမရိကန္ေမာ္ေတာ္ကားကုမၸဏီၾကီး ၂ ခု ၿဖစ္ၾကတဲ့ ဂ်ီမန္ (General Motors Corp ) and ခရုိက္စလာ Chrysler LLC တုိ႔ရဲ႕ ကုမၸဏီ အၾကီးအကဲေတြ ႏွင့္ တာ၀န္ရွိ သူေတြဟာ ရင္ဆုိင္ ေနရတဲ့ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ၿပႆနာအခက္အခဲေတြ၊ ကုမၸဏီကုိ ၿပန္လည္နလံထူေထာင္လာေအာင္ ေၿဖရွင္းႏုိင္ဖုိ႔ တိက်ၿပီး သိသာထင္ရွားတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကုိမလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့တဲ့အၿပင္၊ ဘာမွ ထူးၿခားတဲ့ ကုမၸဏီအတြင္း ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈ (Organizational Restructuring) ေတြကုိ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့မႈအေပၚ ၿပင္းၿပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္သြားၿပီး၊ လက္ရွိေခါင္းေဆာင္မႈ ေၿပာင္းလဲမႈ မရွိလွ်င္ အစုိးရက ဆက္လက္ၿပီးေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈႏွင့္ ေခ်းဌားမႈေတြ ၿပဳလုပ္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ အိမ္ၿဖဴေတာ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ တနလၤာေန႔က ထုတ္ေဖာ္ ေၿပာဆုိ သြားပါတယ္။

ဒီလုိ ထုတ္ေဖာ္ေၿပာဆုိသြားၿပီးေနာက္ ဂ်ီမန္ (General Motors Corp ) ရဲ႕ အၾကီးအကဲ(C.E.O and Chairman) Rick Wagoner ရစ္ခ္၀ပ္ဂ္နာ ဟာ ရာထူးကေန ခ်က္ၿခင္းဆုိသလုိ ႏုတ္ထြက္သြားခဲ့ရပါတယ္။ သူရဲ႕ ႏုတ္ထြက္ခဲ့ရၿခင္းဟာ အစုိးရ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈႏွင့္ ေခ်းဌားမႈ ရယူလုိလွ်င္ ကုမၸဏီ အတြင္းၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈ (Organizational Restructuring) လုပ္ေပးရမယ္ ဆုိတဲ့ ဂ်ီမန္ (General Motors Corp ) ႏွင့္ အစုိးရ အၾကားသေဘာတူညီ ခဲ့ၾကတဲ့ အတုိင္း ကုမၸဏီက လုပ္ေဆာင္ေပးရမည့္ အဓိကအခ်က္တခုၿဖစ္တယ္။ ဂ်ီမန္ (General Motors Corp ) ရဲ႕ အၾကီးအကဲေဟာင္း (C.E.O and Chairman) Rick Wagoner ႏုတ္ထြက္ သြားၿပီးေနာက္ သူဟာ ေဒၚလာ ၂၃ သန္း ေလ်ာ္ေၾကးေငြရရွိမွာ ၿဖစ္ၿပီး၊ ေနာက္ အသစ္ခန္႔အပ္မည့္ General Motors Corp ရဲ႕ အၾကီးအကဲ C.E.O သစ္ Fritz Henderson က တႏွစ္ကုိ ေဒၚလာ ၅ သိန္းသာ ရရွိေတာ့ မွာသာၿဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ကုမၸဏီရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ ေငြစာရင္းရွင္းတမ္းအရ Fritz Henderson ဟာ တႏွစ္ကုိ ၁၄ ဒသမ ၅ သန္း ၀င္ေငြ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။

GM C.E.O အသစ္ဖရုိက္တပ္စ္ ဟန္ဒါဆင္ ႏွင့္ C.E.O ေဟာင္း ရစ္ခ္၀ပ္ဂ္နာ

သမၼတ အုိဗားမားက ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ပုိမုိတိက် ရွင္းလင္းၿပတ္သားတဲ့ ကုမၸဏီအတြင္း ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈ ေတြ ကုိ အစုိးရထံၿပန္လည္တင္ၿပ ဖုိ႔ေတာင္းဆုိခဲ့တယ္။ ေမာ္ေတာ္ကား လုပ္ငန္း ကုိ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြ ႏွင့္ ေလ့လာ သုေတသန ၿပဳေနသူေတြ ကေတာ့ ဒီကုမၸဏီအတြင္း ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈေတြထဲ မွာ ကုမၸဏီဘုတ္ အဖြဲ႔၀င္အမ်ားစု ( Board of Directors)မ်ား၊ အလယ္အလတ္ စီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား ကုိ ႏုတ္ထြက္ေစၿခင္းမ်ား ပါရွိၾက လိမ့္မယ္လုိ႔ ေၿပာဆုိေနၾကတယ္။ ဒါ့အၿပင္ ပင္စင္ယူသြား ခဲ့ၾကတဲ့ UAW အလုပ္သမားသမဂၢ၀င္ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး အတြက္ တင္ရွိေနတဲ့ အေၾကြး ၂၀ ဘီလီယံ ႏွင့္ ဘြန္းလက္မွတ္၀ယ္ယူထားသူေတြ (Bond Holders ) ေပၚမွာ ရွိတဲ့ အေၾကြး ၂၈ ဘီလီယံ ကုိ ဘယ္လုိေၿဖရွင္း မလဲ ဆုိတာေတြ ၊ အလုပ္သမား သမဂၢေတြနဲ႔ ဘယ္လုိသေဘာတူညီခ်က္ အသစ္ေတြ ၿပန္လုပ္မလဲ ဆုိတဲ့ အေသးစိတ္အခ်က္ အလက္ေတြ၊ အေၾကြးမ်ားကုိ ေလ်ာ္ပစ္မဲ့ ေဒ၀ါလီခံမႈမ်ား ပါ၀င္လာလိမ့္မယ္လုိ႔ ဂ်ီမန္ (General Motors Corp ) အၾကီးအကဲသစ္ C.E.O Fritz Henderson က ABC ရုပ္ၿမင္သံၾကားသတင္းဌာနနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေမးၿမန္းခန္းမွာ အတည္ၿပဳ ေၿပာၾကားခဲ့တယ္။

ဂ်ီမန္ (General Motors Corp ) ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလက အစုိးရက ၁၃ ဒသမ ၄ ဘီလီယံ ေငြထုတ္ေခ်း ေပးခဲ့ရၿပီး၊ ၁၆ ဘီလီယံ ထပ္မံေငြေၾကးအကူအညီေပးဖုိ႔ေတာင္းခံခဲ့သလုိ၊ ခရုိက္စလာ Chrysler LLC ကလည္း ၄ ဘီလီယံ ေငြေခ်းခဲ့ၿပီး၊ ၅ ဘီလီယံ ေငြေခ်းအကူအညီ ထပ္မံေပးဖုိ႔ေတာင္းခံခဲ့ၾကတယ္။ ခရုိက္စလာ Chrysler LLC ကုမၸဏီကေတာ့ ဥေရာပ ေမာ္ေတာ္ကားထုတ္လုပ္တဲ့ ဖီးယက္ ( Fiat) ကုမၸဏီ နဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ကုိင္ဖုိ႔ (Merger) ဆုိင္ၿပင္းေနပါၿပီ။ ခရုိက္စလာ Chrysler LLC ဟာ အေမရိကန္မွာ တတိယ အၾကီးဆုံး ေမာ္ေတာ္ကား ကုမၸဏီၿဖစ္ပါတယ္။ ခရုိက္စလာ Chrysler LLC ဟာ ဂ်ာမန္ ေမာ္ေတာ္ကား ကုမၸဏီၿဖစ္တဲ့ ဒုိင္မလာ ( Daimler) နဲ႔ လည္း ၁၉၉၈ ခုႏွစ္က ဖက္စက္ ( Merger) လုပ္ကုိင္ခဲ့ဘူး ပါေသးတယ္။ ခရုိက္စလာ Chrysler LLC ဟာ Dodge, Jeep, Chrysler, Valiant, Plymouth, DeSoto, ႏွင့္ Imperial ေမာ္ေတာ္ကား အမ်ိဳးအစားေတြ ကုိ ႏုိင္ငံတကာမွာ ေရာင္းခ်ေနတယ္။

အေမရိကန္အစုိးရ က ဒီေမာ္ေတာ္ကားကုမၸဏီၾကီးေတြဟာ ေခါင္းေဆာင္မႈပုိင္းဆုိင္ရာ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈဆုိင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ ႏွင့္ နည္းဗ်ဴဟာ မ်ား အပါအ၀င္ ကုမၸဏီအတြင္း ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈ (Organizational Restructuring) ေတြကုိ သိသာ တုိးတက္လာေအာင္ ၿပဳလုပ္မယ္ဆုိရင္ ေငြေၾကးကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြကုိ ၿပဳလုပ္ေပးမဲ့အၿပင္၊ ေမာ္ေတာ္ကားသစ္ ၀ယ္ယူသူမ်ားအတြက္ အေကာက္ခြန္ မက္လုံေတြ၊ အာမခံခ်က္ေတြ ကုိ ကုမၸဏီကုိယ္စား ကူညီကမ္းလွမ္းေပးမယ္လုိ႔ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပန္ခဲ့တယ္။

ဂ်ီမန္ (General Motors Corp ) ကုမၸဏီဟာ ကမၻာမွာ တုိယုိတာ ေမာ္ေတာ္ကား ကုမၸဏီ ၿပီးလွ်င္ ဒုတိယ အေရာင္းရဆုံးေသာ ေမာ္ေတာ္ကားကုမၸဏီၿဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ီမန္(General Motors Corp ) ကုမၸဏီ ကုိ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္မွာ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး၊ စုစုေပါင္း အလုပ္သမား ၂၅၂,၀၀၀ ေက်ာ္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃၄ ႏုိင္ငံ မွာ လုပ္ကုိင္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၄၀ ေက်ာ္ကုိ တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်ေနပါတယ္။ ဂ်ီမန္ (General Motors Corp ) ကုမၸဏီ မွ Buick, Cadillac, Chevrolet, GMC, GM Daewoo, Holden, Hummer, Opel, Pontiac, Saab, Saturn, Vauxhall ႏွင့္ Wuling နံမည္အမ်ဳိးအစားတုိ႔ၿဖင့္ တကမၻာလုံးကုိ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ၃၀ ဘီလီယံ ေက်ာ္အရွဳံးေပၚခဲ့တယ္။ ယခုအခါ ဂ်ီမန္ (General Motors Corp ) ကုမၸဏီဟာ သိန္းနဲ႔ခ်ီ အလုပ္အကုိင္ေတြကုိ ေလ်ာ့ခ်ေနပါၿပီ။

မေန႔ က ေမာ္ေတာ္ကားကုမၸဏီေတြကုိ မွီခုိေနၾကတဲ့ အၿခား Suppliers ကုမၸဏီေတြကလည္း ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ သက္သာေအာင္ ႏွင့္ ပစၥည္းမွာလုိအား ေလ်ာ့နည္းလာမႈေတြအတြက္ သိသာထင္ရွားတဲ့ ၾကိဳတင္အေရးယူမႈ ေတြ ကုိၿပဳလုပ္လာေနတာကုိေတြ႔လာရတယ္။ ဥပမာ- လစာ ၂၅ ရာခုိင္ႏွဳန္း ေလွ်ာ့ခ်မႈ ကုိ လက္ခံမလား၊ ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ အလုပ္ကရပ္နားတာ ယူမလား ( Voluntary Laid-off) စတဲ့ အေၿခအေနေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္လာေနရပါၿပီ။ တကယ္လုိ႔ ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ အလုပ္ကရပ္နားတာ ( Voluntary Laid-off) ယူခဲ့ရင္၊ Severance Pay လုိ႔ေခၚတဲ့ ကုမၸဏီက ႏွစ္နာေၾကး၊ ေထာက္ပ့ံေၾကးေတြကုိ ခံစားရမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း အလုပ္သမားေတြကုိ အသိေပးမႈေတြရွိခဲ့တယ္။ တခ်ိဳ႕ကုမၸဏီေတြမွာ တပတ္ ၄ ရက္ထိ အလုပ္ခ်ိန္ေလွ်ာ့ခ် ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလုိ လစာေလွ်ာ့ခ်မႈေတြ၊ အလုပ္အကုိင္ေလွ်ာ့ခ်မႈေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ မွာ မၾကာခင္ေတြ႔လာ ရေတာ့မွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာမွာ ထုတ္ကုန္/ တင္ပုိ႔ကုန္ ( Exports) ဟာလည္း သိသိသာသာ က်ဆင္းလာေတာ့မွာၿဖစ္ပါတယ္။

ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ကုန္/တင္ပုိ႔ကုန္ ( Exports) ၄၉ ရာခုိင္ႏွဳန္းက်ဆင္းခဲ့ၿပီး၊ ဒီအထဲက အေမရိကန္ႏုိင္ငံသုိ႔ တင္ပုိ႔မႈ ၅၈ ဒသမ ၄ရာခုိင္ႏွဳန္းက်ဆင္းခဲ့ၿပီး၊ ဥေရာပသုိ႔ တင္ပုိ႔မႈ ၅၄ ဒသမ ၇ ရာခုိင္ႏွဳန္း က်ဆင္းခဲ့ေၾကာင္း ဂ်ပန္အစုိးရက တရား၀င္ထုတ္ၿပန္ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတ အုိဗားမားကေတာ့ ဒီေန႔ လန္ဒန္မွာ G-20 အစည္းအေ၀းကုိ တက္ေရာက္ ပါလိမ့္မယ္။ ကမၻာ့စီးပြားေရး နလံထူလာေအာင္ ဘယ္လုိ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ၿပဳလုပ္သင့္တယ္ဆုိတာနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး၊ ကမၻာ့စီးပြားေရး အင္အားၾကီးႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးၾကပါလိမ့္မယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္က ဥေရာပၿပည္သူေတြဟာ သမၼတ အုိဗားမား ကုိ ေသာင္းေသာင္းဖ်ဖ် ၾကိဳဆုိခဲ့ၾကေသာ္လည္း၊ လန္ဒန္မွာ သူ႕ကုိ ဘယ္လုိၾကိဳဆုိမလည္း ဆုိတာကေတာ့ အားလုံးက စိတ္၀င္တစား ရွိေနၾကပါတယ္။

(စာေေရးသူ ကုိၿမတ္စုိး သည္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အင္ဒီယားနားတကၠသုိလ္မွ စီးပြားေရး မဟာ၀ိဇာဘြဲ႔ရရွိထားသူ ၿဖစ္ၿပီး၊ အေမရိကန္ ေမာ္ေတာ္ကားထုတ္လုပ္ေသာ လုပ္ငန္းတြင္ ၁၄ ႏွစ္ ၾကာ အလုပ္လုပ္ကုိင္ခဲ့သူ တဦးၿဖစ္ပါသည္။)


Rest of your post