အေမရိကန္ အစိုးရ ရဲ ့ေပၚလစီသစ္ေပၚ က်ေနာ္အျမင္ ( မိုးသီးဇြန္ )

Kurt M. CampbellAssistant Secretary, Bureau of East Asian and Pacific Affairs

ရဲ ့တင္ျပခ်က္ေတြကို ၾကည့္ရင္

1- ျမန္မာ နိင္ငံမွာအေျခအေနသိပ္ဆိုးေနတယ္။
2- စီးပြားေရးပိတ္ဆို ့မႈကေရာ၊ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈကေရာ တိုးတက္ေအာင္မလုပ္နိင္ေသးဘူး။
3- ျမန္မာ ့ျပႆနာက အိမ္တြင္းေရးျပႆနာ တခုတည္းေတာ့မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ေဒသဆိုင္ရာျပႆနာ အျဖစ္ ေပၚေပါက္လာျပီ။
4- ေျမာက္ကိုးရီးယားနဲ ့ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးကို အေမရိကန္ က အျမင္မၾကည္ဘူး။ ခံစားခ်က္မေကာင္းဘူး။
5- နအဖ က အေမရိကန္နဲ ့ေျပလည္ခ်င္တဲ့ဆက္ဆံေရးကို ျပတာေတြ ့ရပါတယ္။
6- ျမန္မာ ဟာလည္း အေမရိကန္ ရဲ ့အက်ိဳးစီးပြားလို ့ ခံယူပါတယ္။
7- ျမန္မာ အေရးကိုလုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ နအဖ ၊ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ား နဲ ့ အန္ဂ်ီအိုေတြနဲ ့ပါ ညိွႏိႈင္းသြားပါမယ္။
8- ေျပာင္းလဲလိုက္တဲ့ေပၚလစီသစ္ရဲ ့ အဓိက ခ်ဥ္းကပ္မႈ ပုံစံကေတာ့ အဆင့္ျမင့္ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ျဖစ္ပါတယ္။
9- ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ ့နိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြလြတ္ေျမာက္ေရး၊ တိုင္းရင္းသားေတြေပၚ နအဖ က ဖိနိွပ္ေနတာေတြကိုဆက္လက္ ကန္ ့ကြက္ ဖိအားေပးေနမယ္။
10- စီးပြားေရပိတ္ဆို ့မႈ ကိုဆက္ထားမယ္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို ့မႈေၾကာင့္ျမန္မာ လူထုထိခိုက္တာမဟုတ္ဘူး။ နအဖ ရဲ ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ညံဖ်င္းမႈေၾကာင့္သာျဖစ္တယ္။

ဒီအခ်က္ေတြကိုၾကည့္ရင္ အေမရိကန္ ရဲ ့ေပၚလစီက၁၈၀ ဒီဂရီေျပာင္းသြားတယ္လို ့ ေျပာလို ့မရဘူး။ ထူးျခားမႈတခုကေတာ့ အစိုးရ ဆက္ဆံေရးမွာအဆင့္ျမင့္ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးကိုတည္ေဆာက္မယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားနဲ ့နအဖ ဆက္ဆံေရးကိုအေမရိကန္ က အေလးထားတာကိုျပသေနတယ္။ ေနာက္ထပ္ နအဖ အေနနဲ ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ့ ဆက္ဆံေရး ျဖစ္ေပၚလာတာနဲ ့အေမရိကန္နဲ ့ ထိပ္တိုက္ ေျပာဆိုရတဲ့ အေနထားကိုေရာက္လာနိုင္တယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ ့နိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို မလႊတ္ေပးရင္၊ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ နအဖ က စစ္ေရးအရက်ဴးေက်ာ္ေနတာေတြကိုမရပ္ရင္၊ လူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြကို မရပ္ရင္ အေမရိကန္ က စီးပြားေရးပိတ္ဆို ့မႈ ကို ရပ္မွ မဟုတ္ဘူးလို ့နားလည္နိင္တယ္။ နအဖ နဲ ့အေမရိကန္ သံတမန္ ဆက္ဆံမႈကို ေတာ့ပိုမို ျမင္ေတြရလာနိုင္တယ္။

အေမရိကန္ ျမန္မာ အေရးမွာ ၀င္ေရာက္လာတာ ကေတာ့ ေကာင္းတယ္လို ့က်ေနာ္ျမင္တယ္။ စစ္တပ္ထဲမွာ တပ္မေတာ္ကို အေမရိကန္ တပ္မေတာ္လိုေခတ္မွီ တဲ့ Professional Army တရပ္လို ရပ္တည္ျခင္တဲ့ တပ္မေတာ္သားေတြအတြက္ ဒါဟာ အက်ိဳးရိွနိင္တယ္။ အေမရိကန္ ၀င္ေရာက္လာျခင္းအားျဖင့္ စစ္တပ္ထပ္မွာ သန္းေရႊမိသားစု ခ်ဳပ္ကိုင္ခ်ယ္လွယ္ေနတာေတြကို ကန္ ့သတ္လာနိင္တယ္။ ေလ်ွာ့ခ်လာနိင္တယ္။ တရုပ္က ျမန္မာ အေရးမွာတဖက္သတ္ လႊမ္းမိုေနတဲ့အေျခအေနကို ထိန္းညိွေပးလာနိုင္တယ္။

ျမန္မာအစိုးရအဆက္ဆက္ေပၚမွာ တရုပ္က တနိုင္ငံထညး္က စစ္ေရး၊ နုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးၾသဇာလြမ္းမိုးေနမႈကို ရပ္တန္ ့ျဖစ္နိင္ဖို ့လိုေနျပီ။ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ခ်ဳပ္ကိုင္ေနမႈ ကို ဒီခ်ဥ္းကပ္မႈနဲ ့ေခ်ဖ်က္သင့္တယ္လို ့ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ( Balance of Power) .

အေမရိကန္ ၀င္လာရင္ဘယ္သူေတြအက်ိဳးရိွမလဲ။ ေရရည္မွာ ျပည္သူလူထု၊ ဒီမိုကေရစီအင္အားစု၊ တပ္မေတာ္သားေတြ အက်ိဳးရိွနိင္တယ္။ အေမရိကန္စီးက ပညာေရး၊ စစ္ေရး၊နည္ပညာနဲ ့ စီးပြားေရး ဖြံ႕ျဖိဳးမႈေတြကို အားလံုးမ်ွေ၀ခံစားနိင္တယ္။ အေမရိကန္၀င္လာမွာ ကို စိုးရိမ္ရမွာဟာ သန္းေရႊမိသားစု သာျဖစ္လိမ့္မယ္။

(ကိုးကန္ ့ကိစၥမွာ တရုပ္ကအေတာ္ေလးကို ေဒါသထြက္တယ္။ တရုပ္ျပည္တြင္းမီဒီယာေတြမွာ ျမန္မာ ကိုပညာေပးဖို ့လို ျပီလို ့ေတာင္ေရးၾကတယ္။ ဒီအခ်က္က တရုပ္ျငိဳျငင္မႈကို နအဖခံလာရတယ္။ ဒီအေျခအေနက အေမရိကန္ ဖက္ကို ေျခဦးလွည့္စရာ ျဖစ္လာပံုလည္းရတယ္လို ့က်ေနာ္ယူဆတယ္။ )

ေနာက္စဥ္းစားစရာတခုကေတာ့ တရုပ္ကိုယ္တိုင္က အေမရိကန္ နဲ ့နအဖ ကိုေျပလည္ျခင္ပံုရတယ္လုိ ့က်ေနာ္ယူဆတယ္။ တရုပ္ကိုယ္တိုင္က အေမရိကန္ ျမန္မာ ျပည္ကို ၀င္လာမွာကိုစိုးရိမ္ပံုမရိွဘူးလို ့ ယူဆတယ္။

- မိုးသီးဇြန္ -