အေမရိကန္ အစိုးရ မိစၧာ သန္းေရႊ ႏွင့္ စကားေျပာရန္ ေစာင္႔ဆိုင္းဖို႔ ရာ စိတ္မရွည္ ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း ထုပ္ေဖာ္ေျပာဆို

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ကာတ္ကမ္ဘဲလ္ ( Kurt Campbell )


ေဇာ္ဝင္း (နယူးေရာ႔ခ္)

စစ္အုပ္စု ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေရးလုပ္တာ မေတြ႔ရေသးဘူး၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံအေနနဲ႕ နအဖ အစိုးရကို ေစာင္႔ဆိုင္းဖို႔ စိတ္မရွည္ ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ကာတ္ကမ္ဘဲလ္ ( Kurt Campbell ) က သတိေပးေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။

"ခြင့္လြတ္ႏုိင္စရာမရွိတဲ့ မႈခင္းႀကီးကို က်ဴးလြန္ခဲ့သူ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ ေမာ္စီတုန္းကုိေတာင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရပါတယ္။ ဒီလုိ မေကာင္းဆုိး၀ါးႀကီးကုိ အေမရိကန္သမၼတ နစ္ဆင္ (Nixon) က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတဲ့အတြက္ တရုတ္ျပည္ကုိ တံခါးဖြင့္ေပးႏိုင္တာ မဟုတ္ပါလား " လို႔ ႏိုဘယ္လ္ဆု ယူစဥ္က သမၼတ အုိဘားမား က သ႔ူ ရဲ့ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့လမ္းစဥ္ ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေရွး႐ႉ တဲ့ လမ္းစဥ္ကို တင္ျပခဲ႔ဖူးပါတယ္။

အရင္ ရီပါပလစ္ကန္သမၼတ မစၥတာ ေဂ်ာ႔ ဒဗလူ ဘုရ္ အစုိးရက ၀ိုင္းပယ္ထားတဲ့ အီရန္ နဲ႕ ဗမာစစ္အစိုးရလို အစိုးရမ်ဳိးကို မိတ္စၧာဝင္ရိုးတမ္း ႏိုင္ငံမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားရာက ဒီမိုကရက္တစ္ သမၼတအိုဘားမား လဲ သမၼတ ျဖစ္ေရာ ဗမာစစ္အစိုးရလို အစိုးရမ်ဳိး ကို လူရာသြင္းျပီး ဆက္ဆံေဆြးေႏြး မဲ႔ မူ ခ်မွတ္ခဲ႔ပါတယ္။ နအဖ ကလဲ အေမရိကန္ က စီပြါးေရးပိတ္ဆို႔မႈကို အျမန္႐ုပ္သိမ္းေစခ်င္ေတာ့ လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kurt Campbell နဲ႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Jim Webb တို႔ ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ေတြ႕ဆုံခြင့္ ခြင့္ျပဳခဲ႔ ျပီး စီပြါးေရးပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းသြားေလ ႏိုး နဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ကစား ခဲ႔ တာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္း မွာ ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္ ။


သမၼတ အုိဘားမား ရဲ့ ဆက္ဆံေဆြးေႏြးေရးလမ္းစဥ္ က ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ ဗမာစစ္အုပ္စုနဲ႔ ဆက္ဆံေဆြးေႏြးတာဟာလည္း သေဘာထားေျပာင္းမလားဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အုိဘားမား သမၼတ မျဖစ္ခင္ လြန္ခဲ့တဲ့ (၁၆) ႏွစ္ေလာက္ကလည္း ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Bill Richardson ဟာ ဗမာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ႕ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ေတြျဖစ္တဲ့ Alvaro de Soto, Razali Ismail နဲ႔ Ibrahim Gambari စတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ဗမာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ စိတ္ေျပာင္းေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔မွာ ေအာင္ျမင္မႈဆုိလို႔ ျပစရာတခုမွ မရွိခဲ့ပါဘူး။

အေမရိကန္ လက္ရွိ သမၼတၾကီး မစၥတာ အိုဘားမား က သူသမၼတၾကီး ျဖစ္လာျပီး ျပီးခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ေပၚလစီ အသစ္ခ်မွတ္ ဖို႔ (၇) လ အခ်ိန္ယူ ေလ့လာခဲ႕ပါသည္။ သမၼတၾကီး မစၥတာ အိုဘားမား က ေပၚလစီသစ္ခ်မွတ္ ျပီး အခ်က္အလက္စုေဆာင္း ေလ့လာရန္ လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kurt Campbell နဲ႕ James Steinberg တို႔ ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ကို ေစလႊတ္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ US Deputy Assistant Secretary Scot Marciel ကလည္း သံတမန္နည္းလမ္းအရ ဦးေဆာင္သူတဦးထဲပါဝင္ပါသည္။

သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအတိုင္းအတာတြင္ တဆင့္ျပီးတဆင့္ ျပဳလုပ္ရမည့္ အဆင့္ (၅) ဆင့္ ရွိပါသည္။

(၁) ကန္႕ကြက္ျခင္း၊ ႐ံႈ႕ခ်ျခင္း ၊ အျပစ္တင္ျခင္း
(၂) ေရႊ႕ဆိုင္းျခင္း ၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္း ၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အလယ္အပတ္ မသြားျခင္း ၊ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ အစည္းအေဝးမထိုင္ျခင္း ၊ ပိတ္ဆို႕တားဆီးျခင္း
(၃) သံတမန္ ဆက္ဆံေရး အဆင့္အတန္း ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း ( သံအမတ္ၾကီးရာထူးအဆင့္ အဆင့္အတန္းခန္႕အပ္၍ မဆက္ဆံျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္)
(၄) သံတမန္ အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္လိုက္ျခင္း
(၅) အစိုးရကို အသိအမွတ္မျပဳျခင္း

အရင္ ရီပါပလစ္ကန္သမၼတ မစၥတာ ေဂ်ာ႔ ဒဗလူ ဘုရ္ အစုိးရက ၀ိုင္းပယ္ထားတဲ့ အီရန္ နဲ႕ ဗမာစစ္အစိုးရလို အစိုးရမ်ဳိးကို မိစၧာ ဝင္ရိုးတမ္း ႏိုင္ငံမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ထား ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚထားရွိေသာ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အတိုင္းအတာ အဆင့္ (၃) ဆင့္ ကို ေရာက္ ခဲ႔ ျပီးခဲ႕ပါျပီ။

( လူအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အလုံးစံုမွ မက်ဥ္းမက်ယ္ အတိုခ်ဳံး ရေသာ္ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ လူထုအေရးေတာ္ပံုၾကီးတြင္ ရဟန္းျပည္သူ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား သံုးေထာင္ေက်ာ္ကိုသတ္ျဖတ္ျခင္း၊ သူတို႔စိတ္ၾကိဳက္ သူတို႔ လုပ္သည႔္ ၉၀ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကို လစ္လွ်ဴ႐ႉ႕ ႐ံုမက အႏိုင္ရသူ အစိုးရ အမတ္မင္း မ်ား အစိုးရ မဖြဲ႕ ႏိုင္ေအာင္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ဆက္လက္ မတၱရား ထိမ္းသိမ္းထားျခင္း၊ ဒီခ်ဳပ္ ကို အာဏာလႊဲေပးရန္ အခ်ိန္ဆြဲျငင္းဆန္ျခင္း၊ အထက္ျမန္မာျပည္ ဒီပဲယင္း တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းကို လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ႔ ျခင္း မွသည္ ၂၀၀၈ နာဂစ္ စစ္ပေဒသရာဇ္ အေျခခံဥပေဒအထိ မတၱရားအႏိုင္က်င့္ေရးဆြဲျခင္း၊ ၂၁ ႏွစ္ၾကာ ဒီမိုကေရစီေပးမည္ ဆိုျပီး ဒီမိုကေရစီဘက္ေတာ္သားမ်ားကို ဖိႏွိပ္ ႏွိပ္ကြပ္ျခင္း မွသည္ ျပည္တြင္းစစ္မီးၾကီး ကို တရားလက္လြတ္ ႏွိမ္နင္းေျဖရွင္းျခင္း။ စ သည္ ။။.)

အေမရိကန္ အစိုးရ သစ္ အေနျဖင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚထားရွိေသာ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အတိုင္းအတာ အဆင့္ (၃) ဆင့္ ကို ေရာက္ ခဲ႔ ျပီးခဲ႕ပါ မွ မေအာင္ျမင္ဟုဆိုကာ အနီးကတ္ ဆက္ဆံေရး ႏွင့္ စီပြါးေရးပိတ္ဆို႕မႈ ဆက္လက္ထားရွိမည္႔ မူျဖင့္ ေစာင့္ၾကည္႔ ေနခဲ႕ပါသည္။ နအဖ နဲ႕ သန္းေရႊ အဖို႕ ပိုမိုဖိႏွိပ္ခ်ိန္ ရသြားခဲ႔ ေပမဲ႕လည္း အေမရိကန္ အစိုးရ သစ္ ရဲ႕ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရး ဖိအားေပးမႈ မူ က သန္းေရႊ အဖို႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အခ်ိန္ဇယားေတာင္ မထုပ္ျပန္ ရဲ ျဖစ္ေနရပါျပီ။

ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္အစိုးရ ျဖစ္ေစခ်င္တာေတြကို စစ္အုပ္စု က မလုပ္ႏုိင္ဘူးဆိုရင္ ဘယ္လို အေရးယူမလဲ ဆိုတာကို ဝါရွင္တန္ပို႔စ္သတင္းစာၾကီးက ေရးသားလာပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးေျပာဆုိမႈ မေအာင္ျမင္ခဲ့ရင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဘဏ္ေတြမွာ ထားရွိတဲ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔ေတြ ေရာင္းရတဲ့ေငြ အေျမာက္အျမားကို အုိဘားမား အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ပါတယ္ လို႕ ေရးသားလာပါတယ္။ အခု အခ်ိန္အထိေတာ့ အဲဒီလမ္းကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ဖို႔ အုိဘားမား အစုိးရက ဆုိင္းငံ့လ်က္ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ဖုိ႔၊ ေရွာင္ရွားဖို႔ ဘဏ္ေတြကုိ ဖိအားေပးျခင္းဟာ အစြမ္းထက္တဲ့ စီးပြားေရး လက္နက္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပုံစံအားျဖင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ အႏုျမဴလက္နက္ေတြ ပုိင္ဆုိင္လုိတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ ပ်က္ျပားစြန္႔လႊတ္ေရးအတြက္ တြန္းအားေပးဖို႔ ဒီ စီးပြားေရး လက္နက္နဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္က ဘဏ္ေတြကုိ ဖိအားေပးဖုိ႔ အုိဘားမား အစုိးရကုိ အာဏာ ေပးထားခဲ့ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုေတြကလည္း သမၼတ အုိဘားမား ဒီနည္းလမ္းကုိသုံးဖုိ႔ လုိလားလ်က္ရွိေနပါတယ္။ အနည္းဆုံးေတာ့ တုိက္႐ိုက္ ေဆြးေႏြးပြဲ မေအာင္ျမင္ခဲ့ရင္ ဆိုတဲ့ အေျခအေန မွာ၊ အုိဘားမား အစုိးရက ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈ ပ်က္ျပားခဲ့ရင္ ပုိမုိျပင္းထန္တဲ့ အေရးယူမႈ ျပဳလုပ္မယ္လုိ႔ ဝါရွင္တန္ပို႔စ္သတင္းစာၾကီး မွာ ေဆာင္းပါးနဲ႕ သတိေပးခဲ့ပါတယ္။

၂ဝဝ၇ ခု ေ႐ႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးအတြင္း စစ္အစုိးရက ဆႏၵျပသူေတြကုိ သတ္ျဖတ္ဖမ္းဆီးလုိက္ခ်ိန္မွစၿပီး အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးအရာရွိေတြက စစ္စုိးရရဲ႕ လူ ၄ဝ နဲ႔ လုပ္ငန္း ၄၄ ခုကုိ ‘ပစ္မွတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈ’ျပဳလုပ္လိုက္ပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕ ဘဏ္လုပ္ငန္းမွာ ေငြသြင္းေငြလႊဲ ျပဳလုပ္ျခင္းမွ ပိတ္ပင္တားဆီးလိုက္ပါတယ္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ ျခင္းျဖင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဘဏ္ေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္လုပ္ေဆာင္မႈေတြကုိပါ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ ရွိေစမယ့္ အေျခအေနေတြ ျပ႒ာန္းႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဌာနရဲ႕ လုပ္ပုိင္ခြင့္ေတြကုိ ဥပေဒက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ခြင့္ျပဳလိုက္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြ၊ ဥေရာပနဲ႔ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်မႈ တုိးတက္ေအာင္ျမင္ေနပါတယ္။ေရာင္းရေငြေတြကုိ ႏိုင္ငံျခားဘဏ္ေတြမွာ အပ္ႏွံလႊဲေျပာင္းပါတယ္။ စစ္အစုိးရနဲ႔ ပတ္သက္လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ ဘဏ္ေတြကုိ သူတုိ႔၏ အေမရိကန္ဘဏ္လုပ္ငန္းနဲ႔ လုပ္ကုိင္ႏိုင္စြမ္းကုိ ထိခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း လုပ္ပုိင္ခြင့္ အသစ္အရ အေမရိကန္က သတိေပးတားျမစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က ဒီ စီးပြားေရးလက္နက္ျဖင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဘဏ္စနစ္ကေန အေမရိကန္က ထိေရာက္္စြာ ထုတ္ပစ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး သမၼတ ကင္းမ္ဂၽြန္အီးကုိ ထိခိုက္နစ္နာေစခဲ့ပါတယ္။အီရန္အေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈ ဥပေဒကုိ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေၾကာင့္ ကရက္ဒစ္ဆူဇီဘဏ္ဟာ ေဒၚလာ ၅၃၆ သန္း ဒီလအတြင္းမွာ ဒဏ္ေငြေဆာင္ရပါတယ္။ လစ္ဗ်ား၊ ဆူဒန္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္လည္း ေငြလႊဲေျပာင္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ေၾကာင္းလည္း အစြပ္စြဲခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီဘဏ္ၾကီးရဲ႕ အခုျဖစ္ရပ္ကုိ က်န္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဘဏ္ေတြကလည္း သခၤန္းစာယူၾကမွာ မလြဲပါဘူး

အခုေတာ့ အေမရိကန္ အစိုးရ သစ္ ခမ်ာ မိစၧာ သန္းေရႊ ႏွင့္ စကားေျပာရန္ ေစာင္႔ဆိုင္းဖို႔ ရာ စိတ္မရွည္ ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း ပြင့္အန္လာခဲ႕ပါျပီ။

သန္းေရႊ နဲ႕ စစ္အုပ္စု ေဒၚေအာင္စန္းစုၾကည္ နဲ႕ ျမန္မာ့အေရး မေဆြးေႏြးရင္ေတာ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဘဏ္ေတြမွာ ထားရွိတဲ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔ေတြ ေရာင္းရတဲ့ေငြ အေျမာက္အျမားကို အုိဘားမား အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထား လိုက္ ေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ႕ဒီအခါ စစ္အစိုးရဟာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဘဏ္လုပ္ငန္းစနစ္ နဲ႕အဆက္ျပတ္သြား ႏိုင္ျပီး အုိဘားမားအစိုးရက လဲ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူမဲ့ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းကို မၾကာခင္ ျမင္ေတြ႕ရေတာ့မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ေရးသားလိုက္ရေပသည္။။

ကိုးကား
ဗီြအိုေအ မဇၥ်ိမ ဝါရွင္တန္ပို႕စ္ သတင္း
အေဝးေရာက္သံတမန္တဦး ေဆာင္းပါး

ေဇာ္ဝင္း (နယူးေရာ႔ခ္)