ေခါင္းေဆာင္သည္ အလိုအေလ်ာက္ ေမြးဖြားလာျခင္း မဟုတ္

လႈပ္ရွားမႈ တခုမွာ မွားယြင္းတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ ၊ မျပတ္သားတဲ့ေခါင္းေဆာင္မႈ ေတြထက္စာရင္ ေခါင္းေဆာင္မရိွတာက ပိုေကာင္းတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဆိုေတာ့ လူတိုင္းက ငါေခါင္းေဆာင္ျဖစ္နိင္တယ္လို႔ ခံယူနိင္လို႔ပဲ။ ညံဖ်င္းတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈက ေ႔ရွ က ေန ပိတ္ေနရင္ေတာ့ လႈပ္ရွားမႈ တခုလံုး ေသဖို႔တာျပင္ေပေတာ့။ လံုး၀ေရစံုေမ်ွာ္တာပဲ။ လႈပ္ရွားမႈကို အရိွန္အဟုန္နဲ႔ ျမင့္တက္ေစျခင္ရင္ ရန္သူကိုလည္းတိုက္ရသလို မွားယြင္းတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈကိုလည္း ဖယ္ရွားဖို႔ ၾကိဳးစားရမယ္။ မွားယြင္းတဲ့ေခါင္းေဆာင္မႈေတြကို မဆန္႔က်င္တာဟာ ၊ဖယ္ရွားဖို႔ မၾကိဳးစားတာဟာ လူထုဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ငန္းပဲျဖစ္တယ္။

( မုိးသီးဇြန္)

-ေအာင္ခက္-

ထမင္းေကာင္း ဟင္းေကာင္းစားရတဲ့ အခါ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းေတြကုိ သတိရသလုိ စာေကာင္းေပေကာင္း ေတြကုိ ဖတ္ရတဲ့ အခါ က်ေနာ္တုိ႔ စာဖတ္မိတ္ေဆြေတြကုိလည္း သတိရမိတာေတာ့ အမွန္ပါဘဲ။ အဲဒီအတြက္ ဘဲ က်ေနာ္တုိ႔ WFWW( We Fight We Win) က က်ေနာ္တုိ႔ ဖတ္ရွဳ႕ ခဲ့ တဲ့ စာေကာင္းေပေကာင္းေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ စာဖတ္ပရိသတ္ အေဆြခင္ပြန္းေတြအတြက္ မွ်ေ၀ ေပးေနပါတယ္။ ဒီလမွာေတာ့ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ားမွာ လူထု အက်ိဳးအတြက္ မိမိဆႏၵအေလ်ာက္ အသိစိတ္ဓာတ္ရွိရွိၿဖင့္ သတင္းမ်ား၊ ခြန္အားၿဖစ္ေစမည့္ ဗဟုသုတမ်ား၊ ဘ၀ခံစားခ်က္မ်ား၊ အေတြးအၿမင္မ်ားကုိ မွ်ေ၀ေပးေနၾကတဲ့ Citizen Journalists လုိ႔ေခၚတဲ့ လူထု သတင္းေထာက္မ်ား၊ ႏုိင္ငံသား သတင္းေထာက္မ်ား က ေရးသားတင္ၿပထားၾကတဲ့ “ေခါင္ေဆာင္ /ေခါင္းေဆာင္မႈ” ဆုိသည့္ အေၾကာင္းႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး လက္လွမ္းမွီ ဖတ္ရွဳ႕ရသမွ် ကုိ ခ်စ္လွစြာေသာ စာဖတ္သူမ်ားအား ဆက္လက္ ေ၀မွ် ေပးသြားပါမယ္။

ဒီေန႔မွာေတာ့ Future Nation အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ မွာ စာေရးဆရာ ဦးတင္စိန္(FISCA) ေရးသားခဲ့တဲ့ “ေခါင္းေဆာင္သည္ အလိုအေလ်ာက္ ေမြးဖြားလာျခင္း မဟုတ္” အေတြးအၿမင္ ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ ကုိတင္ၿပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၀ ႏွစ္သစ္ကူးမွစတင္ၿပီး ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၿပီၿဖစ္တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္သစ္ မွာ အရည္အခ်င္း ၿပည့္၀ၿပီး၊ တုိင္းခ်စ္ၿပည္ခ်စ္ စိတ္ဓာတ္ရွိတဲ့ ၿမန္မာလူငယ္ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ား ေပၚထြက္လာၿပီး တုိင္းၿပည္ကုိ မွန္ကန္တဲ့လမ္းေၾကာင္းေပၚ ဦးေဆာင္လမ္းၿပေခၚေဆာင္ သြားႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔။

***********************************************************************************

ေခါင္းေဆာင္သည္ အလိုအေလ်ာက္ ေမြးဖြားလာျခင္း မဟုတ္

Leaders are not Born.

စီးပြားေရးနယ္ပယ္မွာျဖစ္ေစ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ပယ္မွာျဖစ္ေစ၊ လူမႈေရးနယ္ပယ္မွာျဖစ္ေစ ေခါင္းေဆာင္(Leader) ရွိစၿမဲျဖစ္ပါသည္။ အခ်ဳိ႕က ေခါင္းေဆာင္သည္ ေမြးဖြားလာသည္ဟု ထင္ျမင္ ယူဆၾကသည္။ ေခါင္းေဆာင္မႈ အရည္အခ်င္း၊ ေခါင္းေဆာင္မႈဆုိင္ရာ ကြၽမ္းက်င္မႈသည္ ေမြးရာပါအရည္အခ်င္း၊ ေမြးရာပါ ကြၽမ္းက်င္မႈဟုလည္း ထင္မွတ္မွားၾကပါသည္။ ထုိသုိ႔မဟုတ္ပါ။ ေခါင္းေဆာင္သည္ သူ႔အလုိအေလ်ာက္ ေမြးဖြားလာျခင္း မဟုတ္၊ ေခါင္းေဆာင္မႈျပဳႏုိင္သည့္ အရည္အခ်င္း၊ ကြၽမ္းက်င္မႈကုိ ေလ့လာဆည္းပူးက်င့္ႀကံအားထုတ္၍ ေခါင္းေဆာင္မႈ ျပဳႏုိင္ပါသည္။ (Leaders are made, not born. We can make and develop Leadership Skills) ေခါင္းေဆာင္မႈသည္ ထိပ္ပုိင္း၌ ထီးထီး မားမား ကြက္၍ ရွိသည္လည္း မဟုတ္ပါ။ ေခါင္းေဆာင္မႈသည္ အဆင့္တုိင္း၌ ရွိပါသည္။ (Leadership is spread eventually) ေခါင္းေဆာင္သည္လည္း အဆင့္တုိင္း၌ ရွိပါသည္။ (There are many leaders, not just one) ေခါင္းေဆာင္သည္ အမ်ားႏွင့္မတူ၊ တစ္မူထူးျခား ကြဲျပားျခားနားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္စြမ္း ရွိသူျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္အရည္အခ်င္း၊ မည္သည့္ကြၽမ္းက်င္မႈရွိ၍ တစ္မူထူးျခားရပါသလဲ၊ ေခါင္းေဆာင္မႈဆုိင္ရာ ကြၽမ္းက်င္မႈ (Leadership Skills) ကုိ ဆက္၍ တင္ျပသြားပါမည္။

ေခါင္းေဆာင္မႈဆုိင္ရာ ကြၽမ္းက်င္မႈ (Leadership Skills) တြင္ ႏွစ္ပုိင္းရွိပါသည္။ ၎တုိ႔မွာ Personal Competence (ပင္ကုိ စြမ္းရည္ သုိ႔မဟုတ္ ကုိယ္စြမ္း ကုိယ္စစြမ္းရည္)ႏွင့္ Social Competence (လူမူဆက္ဆံေရး စြမ္းရည္)တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။

ပင္ကုိ စြမ္းရည္သည္ မိမိႏွင့္သက္ဆုိင္သည္။ မိမိကုိယ္ကုိ အရည္အခ်င္း ျပည့္ဝေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ (How are manage ourselves) လူမႈဆက္ဆံေရးစြမ္းရည္သည္ အမ်ားႏွင့္သက္ဆုိင္သည္။ မိမိပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္သက္ဆုိင္သည္။ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္လုိက္ဖက္ညီစြာ၊ ေျပျပစ္စြာဆက္ဆံေရး ျဖစ္ပါသည္။ (How we manage relationship) ပထမပုိင္းျဖစ္ေသာ ပင္ကုိ စြမ္းရည္သည္ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါသည္။

Self-Awareness (မိမိကုိယ္ကုိသိရွိျခင္း)တြင္ပါဝင္ေသာ-

(၁)Emotional Self-awareness ဆုိသည္မွာ မိမိစိတ္၏ခံစားမႈ၊ လႈပ္ရွားမႈကုိ သိရွိရမည္။ မိမိသည္ စိတ္တုိတတ္သလား၊ စိတ္ရွည္သလား၊ ဇြဲရွိသလားစသည္တုိ႔ကုိ သုံးသပ္၍ ျပဳျပင္ႏုိင္ရမည္။

(၂) Accurate Self-assessment သည္ မိမိအားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္၊ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္စသည္တု႔ိကုိ တြက္ခ်က္ျပဳျပင္ႏုိင္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

(၃)Self-confidence သည္ မိမိကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္မႈျဖစ္ပါသည္။

(မိမိကုိယ္ကုိ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ျခင္း)တြင္ ပါဝင္ေသာ-

(၁)Emotional Self-control ဆုိသည္မွာ စိတ္အလုိမလုိက္ဘဲ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္မႈ ျဖစ္ပါသည္။
(၂)Transparency သည္ ႐ုိးသားပြင့္လင္းမႈ ျဖစ္ပါသည္။
(၃)Adaptability သည္ အေျပာင္းအလဲ၊ အခက္အခဲႏွင့္အညီ လုိက္ေလ်ာညီေထြျပဳႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
(၄)Achievement သည္ထူးျခား ေျပာင္ေျမာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
(၅)Initiative သည္အခြင့္အလမ္းကုိ ရယူႀကိဳးပမ္းႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
(၆)Optimism သည္ အျပဳသေဘာေဆာင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ေခါင္းေဆာင္မႈဆုိင္ရာ ကြၽမ္းက်င္မႈ၏ ဒုတိယပုိင္းျဖစ္ေသာ Social Competence (လူမႈဆက္ဆံေရးစြမ္းရည္) ကုိ ဆက္လက္တင္ျပပါမည္။ Social Competence မွာေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါသည္။

Social-Awareness(အမ်ားႏွင့္ယွဥ္၍သိရွိျခင္း)တြင္ ပါဝင္ေသာ

(၁)Empathy ဆုိသည္မွာ စာနာမႈျဖစ္ပါသည္။ ကုိယ္ခ်င္းစာနာျခင္းျဖစ္ပါသည္။

(၂)Organizational awareness သည္ အဖြဲ႕အစည္းအဆင့္၊ အဖြဲ႕အစည္းဆုိင္ရာ မူဝါဒ၊ မိမိအဖြဲ႕အစည္း၊ အျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အေျခအေန၊ သေဘာသဘာဝအဖြဲ႕အစည္းကြန္ရက္တုိ႔ကုိ သိရွိျခင္းျဖစ္ပါသည္။

(၃)Service ဆုိသည္မွာ ဝန္ေဆာင္မႈဟု လူတုိင္းသိရွိပါသည္။ မိမိ၏ေဖာက္သည္၊ စားသုံးသူတုိ႔၏ လိုအင္ကုိ သိရွိျဖည့္ဆည္းႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

Relationship Manage -ment (အမ်ားတကာဆက္ဆံေရးစီမံမႈ)တြင္ ပါဝင္ေသာ

(၁)Inspirational Leadership ဆုိသည္မွာ အျမင္ၾကည္လင္၍ အားေပးႏုိင္ျခင္း၊ လမ္းၫႊန္ႏုိင္ ျခင္းျပဳႏုိင္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈျဖစ္ပါသည္။

(၂)Influence သည္ဆြဲေဆာင္မႈ ရွိၿပီး ဩဇာသက္ေရာက္မႈရွိျခင္းျဖစ္ပါသည္။

(၃)Developing Others သည္ မိမိလက္ေအာက္ႏွင့္ တစ္ပါးသူမ်ားအား ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရမည္။

(၄)Change Catalyst သည္ အေျပာင္းအလဲသစ္ဆီသုိ႔ ဦးေဆာင္ ဦးရြက္ ျပဳႏုိင္သူ ျဖစ္ရမည္။

(၅)Conflict Management သည္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအပုိင္း အယူအဆ မတူျခင္း၊ သေဘာခ်င္း မတုိက္ဆုိင္ျခင္း ရွိႏုိင္သည္။ ထုိသေဘာထားမ်ား မတုိက္ဆုိင္ျခင္းကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

(၆)Building Bonds သည္ ဆက္ဆံေရးကြန္ရက္လႊာကုိ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္းျဖင့္ ေႏွာင္ဖြဲ႕ႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

(၇)Teamwork & Collaboration သည္ အတူတကြေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ အဖြဲ႕လုိက္ ညီၫြတ္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္တုိ႔မွာ Personal Competence (ပင္ကုိစြမ္းရည္)ႏွင့္ Social Competence (လူမႈဆက္ဆံေရးစြမ္းရည္) ေခါင္းစဥ္မ်ား ေအာက္တြင္ ပါဝင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍ ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ခ်ဳပ္၍တင္ျပရေသာ္ Personal Competence ႏွင့္ Social Competence တုိ႔ကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း ေတြ႕ရွိရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

Personal Competence သည္ မိမိႏွင့္သက္ဆုိင္၍ မိမိကိုယ္ကုိ ျပဳျပင္ျခင္းျဖစ္၍ Social Competence သည္ အမ်ားတကာႏွင့္ သက္ဆုိင္ျခင္းျဖစ္၍ မိမိႏွင့္ပတ္ဝန္းက်င္ သဟဇာတျဖစ္ေအာင္၊ လုိက္ဖက္ညီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေခါင္းေဆာင္မႈဆုိင္ရာ ကြၽမ္းက်င္မႈ (Leadership Skills) ဟူ၍ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆုိႏုိင္ပါသည္။ ေခါင္းေဆာင္ဟူသည္ တာဝန္ယူလုိိစိတ္ ရွိရမည္။ တာဝန္ယူႏုိင္ရမည္။ အမ်ားႏွင့္မတူ တစ္မူထူးျခားစြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္စြမ္း ရွိရမည္။ ထုိသုိ႔ျဖစ္ရန္မွာ အထက္ေဖာ္ျပပါ ကြၽမ္းက်င္မႈမ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံရမည္ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ေခါင္းေဆာင္ဟူသည္ မိမိကုိယ္ကုိ ႀကိဳးပမ္းျပဳျပင္ျခင္းျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္သည္ အလုိအေလ်ာက္ ေပၚေပါက္လာျခင္း၊ ေမြးဖြားလာျခင္း မဟုတ္ဟု ဆုိရျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ဦးတင္စိန္(FISCA)