ေခတ္၊ စနစ္ နဲ႔ လူေတြ ဟာ အံ၀င္ခြင္က် ၿဖစ္ဖုိ႔ လုိတယ္ - အပုိင္း (၂)

Changes require actions on the ground, not on media or speeches.

The central requirement for the improvement of governance and institutional quality in Burma is the removal of the military from its central position of power. Burma’s new constitution (2008) ensures that the military cannot be excised from the legislative process, and therefore little can be expected from the document on this front.
( Asian Society: Current Realities and Future Possibilities in Burma)

-ၿမတ္စုိး-
၀၂.၂၅.၂၀၁၂

အစုိးရ နယ္ပယ္ မွာ 5 S ကုိ ဘယ္လုိ က်င့္သုံးမလဲ-

ယေန႔ ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အသီးသီးမွာ အစုိးရ တုိင္း အဓိက ရင္ဆုိင္ေၿဖရွင္း ေနရတာဟာ  တုိင္းၿပည္ ဘ႑ာေရး လုိေငြၿပမႈၿပႆနာပါ။ ဘ႑ာေရး လုိေငြၿပမႈ ၿပႆနာကုိ ေၿဖရွင္းၾကရင္း ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားႏုတ္ထြက္ ခဲ့ၾကရတယ္။ ဂ်ပန္ ႏုိင္ငံ မွာ တုိင္းၿပည္ စီးပြားေရး၊ ဘ႑ာေရးၿပႆနာ ေတြကုိ ေၿဖရွင္းရင္း ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေလးဦး ၅ ႏွစ္ အတြင္း ႏုတ္ထြက္သြားခဲ့ရတယ္။  အီတလီ၊ ဂရိ  ဥေရာ တခ်ိဳ႔ ႏုိင္ငံေတြ မွာလည္း ေငြေၾကးၿပႆနာ ႏွင့္ ဘ႑ာေရးၿပႆနာေတြ ကုိ ေၿဖရွင္းရင္း ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြ ႏုတ္ထြက္ခဲ့ၾကရတယ္။ ဒီလုိ ႏုတ္ထြက္ခဲ့ရတဲ့ အေၿခခံ အေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ အစုိးရ အတြင္း အေလအလႊင့္ၿပႆနာ ေတြ ကုိ မွန္မွန္ ကန္ကန္ တာ၀န္ယူ ကုိင္တြယ္ မေၿဖရွင္းႏုိင္ခဲ့ၿခင္း၊ မဖယ္ရွားႏုိင္ခဲ့ၿခင္း ဆုိရင္လည္း မမွားပါဘူး။

ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံ မွာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈမရွိဘူး၊ တုိင္းၿပည္ မွာ ဘ႑ာေရး လုိေငြၿပေနၿပီဆုိရင္၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ နယ္ပယ္ မွာ စဥ္းစား သလုိပဲ အေလအအလႊင့္ (သုိ႔) သုံးမရ အရွဳံးေပၚေနတဲ့ စီမံကိန္းေတြ၊ ၀န္ၾကီးဌာနေတြ ကုိ ေလ်ာ့ခ်ဖုိ႔ ကုိ အစုိးရ တုိင္း  ပထမ အဆင့္အေနနဲ႔ စဥ္းစားရမွာၿဖစ္တယ္။  ဒါဟာ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရ တုိင္း က လက္ေတြ႔ က်င့္သုံး လုပ္ေဆာင္ ေနၾကတာလည္းၿဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ေတာ့ ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အစုိးရေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ၿဖစ္ေနတယ္။ တုိင္းၿပည္ မွာ ဘ႑ာေရး လုိေငြၿပေနေပမဲ့ အစုိးရ ၀န္ၾကီးဌာနေတြ ကုိ ေတာ့ တုိးခ်ဲ႔ ဖြဲ႔စည္းလာတာကုိေတြ႔ရတယ္။ ၀န္ထမ္းလ စာ တုိးၿမင့္ေပးဖုိ႔ေတာ့ တမတ္သား လႊတ္ေတာ္မွာ ပယ္ခ်ခံရေပမဲ့၊ ေနရာ အတြက္ ၀န္ၾကီးဌာနေတြ တုိးခ်ဲ႔ခဲ့မႈ ကုိ ေတာ့ တမတ္သား လႊတ္ေတာ္ က အတည္ၿပဳခဲ့တယ္။ ၿမန္မာႏုိင္ငံ မွာ မလုိအပ္တဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနေတြ ကုိ ၿပပါဆုိရင္ေတာ့ -

ဥပမာ အားၿဖင့္ - ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာန၊ မီးရထား၀န္ၾကီးဌာန၊ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာန ေတြဟာ  ၿမန္မာစစ္အစုိးရ ေခတ္ အဆက္ဆက္ တုိင္းမွာ  အေလအလႊင့္ ၿဖစ္ေနတဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနေတြပါ။ မလုိအပ္ပဲ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ၀န္ၾကီးဌာန ေတြၿဖစ္ေနတယ္။

 

လူဦးေရ သန္း  ၃၁၀ ေက်ာ္ရွိတဲ့ ကမၻာ့အင္အားၾကီးႏုိင္ငံၿဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အစုိးရ မွာေတာင္ ၿပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာန ဆုိတာမရွိဘူး၊ အစုိးရ ရဲ႕  ေၿပာခြင့္ဆုိခြင့္ရွိသူေတြ အၿဖစ္နဲ႔ သာ အသုံးၿပဳတာ ကုိေတြ႔ရတယ္။ ထုိ႔အတူ လူဦးေရ တစ္ ဘီလီယံေက်ာ္ ရွိတဲ့ တရုတ္အစုိးရ မွာ  ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာန မထားရွိဘူး။ အစုိးရ ရဲ႕ ေၿပာခြင့္ဆုိခြင့္ရွိသူေတြ နဲ႔ သာ ေၿပာင္းလဲ အသုံးၿပဳလာတာ ကုိေတြ႔ရတယ္။

 

ၿမန္မာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာဟာ အစုိးရ ၀န္ၾကီးဌာန အဖြဲ႔အတြင္း နွင့္ ၿပည္သူ ေတြအၾကား ရန္တုိက္ ေပးေနတဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနၿဖစ္ေန သလုိ ၊ Information Age လုိ႔ေခၚဆုိတဲ့ သတင္းေခတ္ မွာ ေငြေၾကး သန္းနဲ႔ခ်ီ အေလအလႊင့္ ၿဖစ္ေနတဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနတစ္ခုလည္း ၿဖစ္ေနတယ္။  ဒီမုိကေရစီ စနစ္ေအာက္မွာ ဘယ္ႏုိင္ငံ မွ အစုိးရပုိင္ မီဒီယာ၊သတင္းစာေတြ မရွိသင့္ေတာ့ပါ။

ထုိ႔အတူ  ၿမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ေၿမေအာက္၊လြန္းပ်ံ ရထား ေတြ မရွိသလုိ၊ ကုန္းလမ္းသယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး ၀န္ၾကီးဌာနလည္း ရွိေနတာေၾကာင့္  မီးရထား၀န္ၾကီးဌာနဆုိတာ တကယ္ေတာ့ မလုိအပ္ပါ။ လက္ရွိ မီးရထား ၀န္ၾကီးဌာန မွာ ေၿမေအာက္ရထား၊ လြန္းပ်ံရထားေတြ  တုိးတက္လာတာ မေတြ႔ရေပမဲ့  မီးရထား၀န္ၾကီးဟာ လြန္းပ်ံ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ ကုိ သာလုပ္ေဆာင္ေနတာေၾကာင့္ လြန္ပ်ံ၀န္ၾကီးဌာန ဆုိရင္ေတာင္ ပုိအဓိပၸါယ္ရွိ ပါလိမ့္မယ္။  အခုေတာ့ မီးရထား ၀န္ၾကီး က ေန လုပ္စရာ အလုပ္မရွိတဲ့ အလုပ္လက္မဲ့ ၀န္ၾကီး လုိၿဖစ္ေနတယ္။ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ က လြဲၿပီး ေခတ္မီ တုိးတက္ တဲ့ ဘယ္ႏုိင္ငံ အစုိးရတုိင္း မွာ သာသနာေရး ၀န္ၾကီးဌာ ဆုိတာမရွိပါ။

 

ႏုိင္ငံေရး ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈေတြကုိ ၿပဳလုပ္ေနပါတယ္ဆုိေပမဲ့ ၿမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ေက်းလက္ေတာရြာ၊ ၿမိဳ႔နယ္၊ ၿပည္နယ္ တုိင္းေတြ က အစ၊ လႊတ္ေတာ္၊အစုိးရ  အဆုံး ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ား မွာ စစ္တပ္ က အာဏာ ကုိ ဆက္လက္ ထိမ္းခ်ဳပ္ထားဆဲပါ။  လက္ရွိ စစ္အစုိးရ ေအာက္ မွာ ၀န္ၾကီးဌာန ၃၄ ဌာန မွာ အရပ္သား ၄ ဦးသာ ပါ၀င္တာ ကုိေတြ႔ရတယ္။ ေခတ္ က ေၿပာင္းလဲလာတယ္၊ စနစ္ကုိေၿပာင္းလဲလုိေပမဲ့ ၊ တုိင္းၿပည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနသူေတြ ရဲ႕ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အေလ့အက်င့္ဆုိး က ေတာ့ မေၿပာင္းလဲခ်င္ၾကဘူးၿဖစ္ေနတယ္။

အစုိးရ ရဲ႕ ေပၚလစီေတြ၊မူ၀ါဒေတြ၊ သေဘာထားေတြ ေၿပာင္းလဲေနပါၿပီဆုိတာ ဘယ္လုိပဲ မီဒီယာ၊မိန္႔ခြန္းေတြ ကေန ေၿပာေၿပာ၊ ေအာက္ေၿခ မွာ ဘာမွ တုိးတက္ေၿပာင္းလဲမႈေတြ မလုပ္ၿပႏုိင္သ၍ ၊ တုိင္းၿပည္ ဘ႑ာ ကုိ အလႊဲသုံးစား လုပ္ေနသ၍ ၿပည္သူရဲ႕ ယုံၾကည္ အားကုိးမႈ ကုိ ရရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

 

စီးပြားေရး နယ္ပယ္မွာလည္း ႏုိင္ငံၿခားရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈေတြ ၀င္ေအာင္ ဘယ္လုိပဲ မက္လုံးေတြ ေပးေပး၊ အေၿခခံက်တဲ့ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈေတြမရွိေသးဘူးဆုိရင္ေတာ့ ၊ ဘယ္ ႏုိင္ငံၿခားသား စီးပြားရွင္ က မွ လာေရာက္ ေရရွည္ ရင္းႏွီးၿမဳႏွံၾကမွာ မဟုတ္ပါ။ လုိင္စင္ေရာင္စား၊ သံယာဇာတ  တူးေဖာ္ ေရာင္းခ် တဲ့ ပြဲစား စီပြားေရးပုံစံနဲ႔ ေတာ့  တုိင္းၿပည္ စီးပြားေရးဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္လာမွာ ေတာ့ မဟုတ္ သလုိ၊  ဟုိလူ႔မ်က္ႏွာခ်ဳိေသြးရ၊ ဒီလူ႔ မ်က္ႏွာခ်ုိဳ ေသြးရတဲ့  ၿပည့္တန္ဆာ စီးပြားေရး ပုံစံ ပဲၿဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ ေရရွည္ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ ၀င္လာေအာင္ အေၿခအေနေတြ ကုိ ဖန္တီးတည္ေဆာက္ ေပးဖုိ႔လုိပါတယ္။

 

တနည္းအားၿဖင့္ အေလအအလႊင့္ၿဖစ္ေနမႈေတြကုိ ဖယ္ရွားၿခင္း၊  ေအာက္ေၿခ က ေန ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈေတြ ကုိ စတင္ လုပ္ေဆာင္ၿခင္းဟာ   5 S ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ပုံစံရဲ႕ အေၿခခံက်တဲ့ နည္းလမ္းေတြပါ။ တကယ္ေတာ့ 5 S ရဲ႔ နည္းလမ္းပုံစံဟာ ကုန္ထုတ္လုပ္ေနၾကတဲ့ စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံေတြ အတြက္ သာ အက်ိဳးရွိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရး နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ပါ 5 S ရဲ႕ အေၿခခံက်တဲ့ ေတြးေခၚယူဆ နည္းလမ္းပုံစံ ဟာ အသုံးခ်လုိ႔ရပါတယ္။ အစုိးရ တုိင္းဟာ ဘ႑ာေရး လုိေငြၿပမႈေတြ ကုိ ၿဖစ္ေပၚလာေစတဲ့ အေလအလႊင့္ေတြ ကုိ ေဖာ္ထုတ္ ဖယ္ရွားရန္လုိအပ္တယ္။ ဒီလုိ ဖယ္ရွားဖုိ႔  5 Sကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ပုံစံရဲ႕ အေၿခခံက်တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ကုိ လက္ေတြ႔က်က် အေကာင္အထည္ ေဖာ္သင့္တယ္။

အပုိင္း (၁) သုိ႔