အပင္ၾကီးေတြ လဲ ျပိဳ တဲ့ အခါ ( မိုုးသီးဇြန္ )

 က်ြန္း ပင္ၾကီး ေတြ ျပဳိ သြားတဲ့အခါ
 When the Grate trees fall

က်ြန္း ဟာသစ္မာပင္ထဲမွာပါတယ္။ ေပါ့တယ္။ ခိုုင္တယ္။ အေရာင္အေသြးလွတယ္။ ပရိေဘာဂေတြ ေရာ အိ္မ္ေဆာက္ဖိုု ့ပါ အေကာင္းဆံုုးသစ္ျဖစ္ပါတယ္။


က်ြန္းေတာထဲမွာ က်ေနာ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနခဲ့တဲ့အတြက္ က်ြန္းပင္အေၾကာင္း က်ြမ္းက်င္တဲ့ မိတ္ေဆြ တဦး ရဲ ့ေျပာျပခ်က္အရ
ေရွးက လူၾကီးေတြ က်ြန္းပင္ကိုု ခုုတ္နည္း နဲ့က်ြန္း စိုုက္နည္းေတြကိုု ပါသိခြင့္ရခဲ့တယ္။

ေရွးေခတ္က  က်ြန္းတာၾကီးကိုု  အကုုန္ ခိုုင္တာမိ်ဳးမလုုပ္ၾကပါဘူး။
သက္တန္းျပည့္တဲ့က်ြန္း ပင္ကိုုပဲခုုတ္ၾကတယ္။ သက္တန္းမျပည့္တဲ့အပင္ ေတြကုုိ ခ်န္ထားတယ္။

 သက္တန္း မျပည့္တဲ့အပင္ေတြကိုု သက္တန္းျပည့္ျပီးသား အပင္ေတြနဲ ့ညပ္ျပီး စိုုက္ထားၾကတယ္။  ဘာျဖစ္လိုု ့လဲလိုု ့ဆိုုေတာ့
သက္ တန္းမျပည္တဲ့အပင္ေတြ နဲ ့ သက္တန္း ျပည့္တဲ့အပင္ကိုု ညွပ္ ထားမွ က်ြန္း ပင္ေတြဟာ အပင္ေျဖွာင့္တယ္။  အကိုုင္းေတြ အျမစ္ေတြ နည္းသြားတယ္။ ေနေ၇ာင္ကိုု လုုတက္ရတဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္လိုု  ့ဆိုုတယ္။
အပင္ၾကီးေတြက ကြန္းပင္ငယ္ေတြအတြက္ လိုုအပ္တဲ့ ေလထဲမွာေရပါမႈႏႈန္း
 နဲ ့ ေနေရာင္ ကိုု ရယူနိင္မႈႏႈန္းေတြကိုု ထိမ္းေပးထားသလိုုျဖစ္ေနတယ္လိုု ့ဆိုုတယ္။


ဥပမာ ေဘာလံုုးကြင္းေလက္ရိွတဲ့ေျမကြက္လပ္ထဲမွာ က်ြန္းပင္ေပါက္ေတြကိုု စိုုက္လိုု ့ရတယ္။ ဒါေပမဲ ့ေပါက္လာတဲ့ က်ြန္း ပင္ေပါက္ေတြဟာ သံုုးလိုု ့သိပ္မေကာင္းဘူး။  အကိုုင္းေတြမ်ားတယ္။
အျမစ္ေတြမ်ားတယ္လိုု ့ဆိုုတယ္။  သစ္ကိုုခြဲလုုိက္တဲ့အခါမွာ မလွဘူး။
အစင္းေတြျခည္းမဟုုတ္ပဲ အျမစ္ဆံုုၾကီးေတြပါလာတယ္။ ခြဲရခက္တယ္။
အသံုုးျပဳရခက္တယ္လိုု ့ဆိုုတယ္။

အပင္ငယ္ငယ္နဲ ့အကိုုင္းေတြအမာ်းၾကီးထြက္လာရတဲ့အေၾကာင္းက
သစ္ပင္ဟာ ေဘးမွာ အပင္ၾကီးေတြမရိွတဲ့အတြက္ သစ္ပင္ ရဲ ့ေဘးကိုုေနေရာက္က်တဲ့ ဒဏ္ကိုု ခံနိင္ရည္ရိွနိင္ဖိုု ့ အကိုုင္းေတြကိုု သဘာ၀အေလ်ာက္ထပ္ထုုတ္တယ္။ အ၇ြက္ေတြနဲ့ကာကြယ္လိုုက္တဲ့အတြက္  အကိုုင္းေတြမ်ားျပီး အေပၚကိုုတက္တာနည္းလာတယ္လိုု ့ဆိုုတယ္။

ဒါေၾကာင့္က်ြန္းေတာၾကီးကိုုခုုတ္ျပီး က်ြန္းပင္ေတြကိုု စိုုက္တာမ်ိဳးမဟုုတ္ပဲ က်ြန္း ေတာ ထဲမွာသက္တန္းျပည့္တဲ့အပင္ကိုုခုုတ္တယ္။  အဲ့ဒီေနရာမွာ အပင္ေပါက္တခုုကိုု ျပန္စိုုက္ၾကတယ္လိုု ့ဆိုုတယ္။
အပင္ၾကီးေတြၾကားထဲက ေပါက္တဲ့အပင္ငယ္ဟာ ေနေရာင္ကိုုလုုတက္ေနရတဲ့ အကိုုင္းသစ္ထပ္မထုုတ္ပဲ အေပၚကိုု သာတက္ဖိုု ့အားယူၾကီးထြားလာတယ္။  အပင္ က ၁၀ ေပ ေက်ာ္ေက်ာ္ျဖစ္တာေတာင္ ထိပ္မွာအကိုုင္းေလ ႏွစ္ခုုပဲရိွတယ္ ။ ဒါဆိုုသိပ္ေကာင္းတယ္လိုု ့ဆိုုတယ္။ အပင္လံုုးေျဖာင့္တန္းျပီး ေပါက္လာတယ္။


တခါ အပင္ၾကီးေတြက ေနဒဏ္ မိုုးဒဏ္ေလမုုန္တိုုင္းဒဏ္ေတတြကိုု ကာကြယ္ေပးထားတဲ့အတြက္
အပင္ ေလးေတြ ရွင္သန္ ဖိုု ့ အခြင္းလန္းေကာင္းေတြျဖစ္ေနတယ္။ ဆင္အုုပ္ၾကီးက ဆင္ေပါက္ေလးေတြကိုု ကာကြယ္ေပးထားသလိုုေပါ့။
မိဘေတြက သားသမီးကိုု ေစာင့္ေရွာင့္သြားသလိုုမ်ိဳးေပါ့။
အေတြ ့အၾကံဳရိွတဲ့သူဆီက အေတြ ့အၾကံဳနည္းသူမ်ား ကေလ့လာေရးကာလ
ရွည္တခုုကိုု ျဖတ္သန္းေနရသလိုုမ်ိဳးေပါ့။

က်ေနာ္မေလးရွားကိုုေရာက္ေတာ့ ပီနန္ က ေန ကြာလမ္လာပူ အေရာက္  အေ၀းေျပးကားလမ္း တဖက္တခ်က္မွာ မေလးရွားအစိုုးရက ျမန္မာျပည္က က်ြန္းမ်ိဳးေစ ့ေတြကိုုယူျပီး စိုုက္ထားတာကိုုေတြ ့ရတယ္။  အပင္ေတြက ကိုုင္းထြက္ အရမ္းမ်ားေနတာကိုုေတြ ့ရပါတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ ေကာင္းပါတယ္။ က်ြန္းပင္ကိုုစီးပြားေရးအတြက္ သံုုးမယ္ဆိုုရင္ေတာ့ အကိုုင္းမ်ားတဲ့အပင္ေတြျဖစ္ေနတယ္။

က်ြန္းပင္ ၊ပ်ဥ္းကတိုုး နဲ ့ ေတာပိေထာက္ေတြဟာလြန္တန္ဖိုုးရိွတဲ့သစ္မာေတြျဖစ္တယ္။ သူတိုု ့ဟာ
ရဲ့ အေစ ့ ဟာလည္း စိုုက္ရအလြန္ခက္ပါတယ္။  အေစ ့ကိုု တျခားအပင္က အေစ ့ေတြလိုု ့ ေျမျမဳပ္စိုုက္ထားရင္ ၃ ႏွစ္ ၄ ႏွစ္န့ဲ ့မေပါက္ဘူးဆိုုတယ္။
အေစ ့ရဲ့အခြံက အလြန္မာတယ္။ အေစ ့အေပၚခြံကိုု ေသြး ျပီးစိုုက္ၾကတယ္ ။
ေရေႏြးမွာ စိမ္ျပီးမွာစိုုက္ၾကတယ္လိုု ့ဆိုုပါတယ္။


သဘ၀ေတာမီးဟာ ဒီသစ္ေစ့ေတြကိုု ျပန္ေပါက္နိင္ေအာင္လုုပ္ေပးနဲ့သဘာ၀ ျဖစ္စဥ္တခုုျဖစ္ေနပါတယ္။  ေတာမီးေလာင္တဲ့အခါမွာ အလြန္ မာတဲ့သစ္ေစ့ေတြဟာ အပူရိွန္ေၾကာင့္ ကြဲအက္ျပီး မိုုးတြင္း မွာျပန္ေပါက္ဖိုု ့ အသင့္ျဖစ္လာတယ္။
သစ္မာေတာၾကီးထဲမွာအေစ ့ေတြ သန္းနဲ ့ခ်ီျပီး ေၾကြၾကေနေလ့ရိွတယ္။
ေတာမီးေၾကာင့္ အေစ ့ေတြ မီးက်ြမ္း သြားၾကသလိုု မီးအရိွန္ေၾကာင့္အေနေတာ ကြဲအက္ျပီး ျပန္ေပါက္နိင္တဲ့သစ္ေစ့ ေတြကေတာ့မိုုးကိုုေစာင့္ျပီး  အပင္ေပါက္လာနိင္ၾကတယ္။ သဘာ၀တရားရဲ ့ျဖစ္စဥ္တခုုေပါ့။


သစ္ပင္ကိုု ခုုတ္တဲ့အခါမွာလဲ ေရွးက ေျမၾကီးကေန ၃ ေပ အကြာခန္ ့ကေနခုုတ္ၾကတယ္။ ဒီေန ရာမွာ ေတာင္ေပၚ ကရင္ေတြ ကလဲ
အပင္ေျခရင္းကေန ၅ ေပ ေလာက္ခြာ ျပီး ခုုတ္ၾကတာကိုုေတြ ့ရပါတယ္။
ေျမစီလႊာ တိုုက္စားမႈကိုု ကာကြယ္နိင္ေအာင္လိုု ့ပါ။

သစ္ေတာေတြ သစ္ပင္ေတြဆိုုတာသဘ၀မိခင္က က်ေနာ္တိုု ့ကိုု စားသံုုးနိင္ဖိုု ့  အသံုုခ်နိင္ဖိုု ့ေပးထားတဲ့ လက္ေဆာင္ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ အားလံုုးအတြက္ျဖစ္ပါတယ္။  ဒီေန ့က်ေနာ္တိုု ့ၾကံဳေတြေနရတဲ့ အခက္ ခဲကိုုပဲၾကည့္ျပီး သစ္ေတာေတြကိုု က်ေနာ္တိုု ့ အကုုန္ ခုုတ္ယူသံုုးစြဲ ၾကမယ္ဆိုုရင္  ေနာင္မ်ဳိးဆက္ေတြအတြက္
ရပိုုင္ခြင့္ ( သိ ့မဟုုတ္) ရွင္သန္ဖိုု ့အတြက္ စားသံုုးမႈ ကိုု က်ေနာ္တိုု ့စားသံုုးလုုိက္သလိုုျဖစ္သြားနိင္ပါတယ္။ တကိုုယ္ေကာင္းဆန္ရာေရာက္မယ္။

အပင္ၾကီးတပင္ဟာအပင္ငယ္ေတြရွင္သန္ေရးအတြက္အေရးၾကီးတယ္။
သတၱ၀ါေတြနဲ ့အပင္ ဟာ အျပန္အလွန္အမွီျပဳေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ အပင္မရိွရင္ သတၱာ၀ါေတြရွင္သန္ေရးဟာ မလြယ္ကူနိင္ေတာ့ပါဘူး။
ဒါကိုု လူမဲ ကဗ်ာဆရာမၾကီး မာယာ အန္ဂ်ီလာ ( Maya Angelou )
When the great tree Fall ကဗ်ာ မွာ ေျပာခဲ့သလိုု -

When great trees fall,
rocks on distant hills shudder,
lions hunker down
in tall grasses,
and even elephants
lumber after safety.

When great trees fall
in forests,
small things recoil into silence,
their senses
eroded beyond fear.

အပင္ၾကီးျပိဳသြားခဲ့ရင္ေတာ့ အေ၀းေက်ာက္ေတာင္ၾကီး လဲျပိဳမယ္။ ျခေသၤ့လဲေသမယ္။ ျမက္ပင္ရွည္ၾကီးကုုန္မယ္။ ကုုန္ကုုန္ေျပာရရင္ဆင္ေတာင္မွာ မလံုုျခံဳေတာ့ဘူး ။အပင္ၾကီးေတြလဲျပိဳကုုန္ရင္ေတာ့ ေတာၾကီးတခုုလံုုးမွာ တိတ္ဆိတ္လိုု ့အေၾကာက္တရားေတြဖံုုးလြမ္းသြားမယ္ လိုု ့ သတိေပးထားသလိုု့ေပါ။

အပင္ၾကီးေတြရိွေနမွာ အပင္ငယ္ေတြရွင္သန္ နိင္မယ္။ အပင္ၾကီးေတြအကုုန္ျပိဳသြားျပီဆိုုရင္ေတာ့ အပင္ငယ္ေလးေတြ အတြက္
ရွင္သန္ေရးတိုုက္ပြဲဟာ အၾကမ္းတမ္းဆံုုးခရီးၾကမ္းကိုုျဖတ္သန္းရေတာ့မွာ
ျဖစ္တယ္။



မိုုးသီး
ဇန္ ၉ ၊၂၀၁၃။